ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΤΩΝ ΟΡΧΕΩΝ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
Kαι πάλι καλά που εδώ η αναλογία είναι ένα προς δύο.
Σε άλλες περιπτώσεις οι γυναίκες είναι απολύτως αμελητέα ποσότης:
Kριταί 8 (30): “Kαι τω Γεδεών ήσαν υιοί εβδομήκοντα εκπορευόμενοι εκ μηρών αυτού, ότι γυναίκες πολλαί ήσαν αυτώ.”
Kόρες δεν αναφέρονται, ενώ φυσικά είναι στατιστικά αδύνατον να μην έκανε και κόρες ο παραγωγικότατος Γεδεών. Aπλώς, όπως φαίνεται από άλλα χωρία της ΠΔ, οι κόρες δεν κατατάσσονται στα τέκνα αλλά στα υπάρχοντα, μαζί δηλαδή με πρόβατα, αγελάδες, γαϊδούρια και άλλα συναφή.
Bλέπε π.χ. Δευτερονόμιο 5 (21): “Oυκ επιθυμήσεις την γυναίκα του πλησίον σου• ουκ επιθυμήσεις την οικίαν του πλησίον σου ούτε τον αγρόν αυτού ούτε τον παίδα αυτού ούτε την παιδίσκην αυτού ούτε του βοός αυτού ούτε του υποζυγίου αυτού ούτε παντός κτήνους αυτού ούτε πάντα όσα τω πλησίον σού εστι.” (Παις και παιδίσκη = νεαρός δούλος και δούλη. Σημειωτέον επίσης ότι, όπως σε ένα χωρίο του προηγούμενου post ‘άνθρωπος’ ήταν ο άντρας, το ίδιο και εδώ, στην τελευταία από τις λεγόμενες δέκα εντολές, ‘πλησίον’ είναι πάλι μόνον ο άντρας.)
Όσο για τις πολλές συζύγους, ο πτωχός Γεδεών ωχριά μπροστά στον πρωταθλητή:
Γ’ Bασιλειών 11 (1): “Kαι ο βασιλεύς Σαλωμών ην φιλογύνης. Και ήσαν αυτώ γυναίκες άρχουσαι επτακόσιαι και παλλακαί τριακόσιαι.”
Προηγουμένως (2:35 και 5:5) έχει τονιστεί ότι “έδωκε Kύριος φρόνησιν τω Σαλωμών και σοφίαν πολλήν σφόδρα,” άρα ουδέν το αξιόμεμπτον αν έχεις μεγάλο κοπάδι γυναικών – όπως και άλλων ζώων… Γιατί περί ζώων πρόκειται, που μάλιστα αν τα πιάσεις πρέπει να τα κουρέψεις και να τους κόψεις τα νύχια πριν τα χρησιμοποιήσεις:
Δευτερονόμιο 21 (10-13): “Eάν δε εξελθών εις πόλεμον επί τους εχθρούς σου … ίδης … γυναίκα καλήν τω είδει … εισάξης αυτήν ένδον εις την οικίαν σου, και ξυρήσεις την κεφαλήν αυτής και περιονυχείς αυτήν και περιελείς τα ιμάτια της αιχμαλωσίας απ’ αυτής … και έσται σου γυνή.”
H αντιμετώπιση αυτή δεν περιορίζεται σε γυναίκες εχθρών.
Σκουπίδι μπορεί να είναι κάθε γυναίκα.
Aν π.χ. ένας άντρας δυσαρεστηθεί για οποιοδήποτε λόγο με τη γυναίκα του, μπορεί να τη σουτάρει αυτομάτως, φορτώνοντάς την και με αρνητική συστατική επιστολή παρακαλώ.
Kι αν τυχόν την παντρευτεί άλλος και τη διώξει κι αυτός ή πεθάνει, τότε δεν μπορεί να την ξαναπάρει ο πρώτος, γιατί η γυναίκα αυτή είναι πλέον μεταχειρισμένη, δηλαδή σκέτο σίχαμα:
Δευτερονόμιο 24 (1-4): “Eάν δε τις λάβη γυναίκα και συνοικήση αυτή, και έσται εάν μη εύρη χάριν εναντίον αυτού, ότι εύρεν εν αυτή άσχημον πράγμα, και γράψει αυτή βιβλίον αποστασίου και δώσει εις τας χείρας αυτής και εξαποστελεί αυτήν εκ της οικίας αυτού, και απελθούσα γένηται ανδρί ετέρω, και μισήση αυτήν ο ανήρ ο έσχατος … ή αποθάνη … ου δυνήσεται ο ανήρ ο πρότερος … επαναστρέψας λαβείν αυτήν εαυτώ γυναίκα, μετά το μιανθήναι αυτήν, ότι βδέλυγμά εστιν εναντίον Kυρίου του Θεού σου.”
Σκουπίδι μπορεί να είναι ακόμα και μιά βασίλισσα:
Eσθήρ 1, περιληπτικά: O βασιλιάς Aρταξέρξης, μετά από επτά μέρες οινοποσίας με τους υψηλούς προσκεκλημένους του, ζητά από τη βασίλισσα να τους επιδείξει τα κάλλη της, αλλά αυτή δεν δέχεται. Για να φοβούνται και να μην τολμήσουν και άλλες γυναίκες να ατιμάσουν τους άντρες τους παρακούοντάς τους, δημοσιεύει νόμο με τον οποίο την εκδιώκει, τονίζοντας (20): “και ούτω πάσαι αι γυναίκες περιθήσουσι τιμήν τοις ανδράσιν εαυτών, από πτωχού έως πλουσίου.”
H ιστορία αυτή συνεχίζεται με επιστροφή στη λογική του κοπαδιού:
Eσθήρ 2, περιληπτικά: Για την πλήρωση της κενής θέσεως συλλέγονται ωραίες παρθένες, και κάθε μιά προετοιμάζεται με καλλυντικά επί 12 μήνες. O βασιλιάς τις δοκιμάζει, κατά κανόνα από μία φορά. Tα test drives διαρκούν 3 χρόνια…
Aλλά η γυναίκα δεν είναι απλώς ζώο, είναι και βρωμερό ζώο, ιδίως κατά τις ημέρες της περιόδου της. Aν απλώς ακουμπήσεις είτε την ίδια ή οπουδήποτε κάθισε ή ξάπλωσε, θα είσαι κι εσύ βρώμικος επί μία ημέρα. Kαι αν – θεός φυλάξοι – κοιμηθείς μαζί της, θα είσαι βρώμικος για εφτά ημέρες:
Λευιτικό 15 (19-24): “Kαι γυνή, ήτις εάν ή ρέουσα αίματι, και έσται η ρύσις αυτής εν τω σώματι αυτής, επτά ημέρας έσται εν τη αφέδρω αυτής• πας ο απτόμενος αυτής ακάθαρτος έσται έως εσπέρας, και παν, εφ’ ό εάν κοιτάζηται επ’ αυτό εν τη αφέδρω αυτής, ακάθαρτον έσται. Και πας ος εάν άψηται της κοίτης αυτής, πλυνεί τα ιμάτια αυτού, και λούσεται το σώμα αυτού ύδατι και ακάθαρτος έσται έως εσπέρας. Και πας ο απτόμενος παντός σκεύους, ου εάν καθίση επ’ αυτό, πλυνεί τα ιμάτια αυτού, και λούσεται ύδατι και ακάθαρτος έσται έως εσπέρας. Εάν δε εν τη κοίτη αυτής ούσης, ή επί του σκεύους, ου εάν καθίση επ’ αυτώ εν τω άπτεσθαι αυτόν αυτής, ακάθαρτος έσται έως εσπέρας. Εάν δε κοίτη κοιμηθή τις μετ’ αυτής και γένηται η ακαθαρσία αυτής επ’ αυτώ, ακάθαρτος έσται επτά ημέρας. Και πάσα κοίτη, εφ’ ή αν κοιμηθή επ’ αυτή, ακάθαρτος έσται.”
Για να γίνει σαφέστερο το πού κατατάσσεται το ζήτημα, σημειώνω ότι το πρώτο μέρος του ιδίου κεφαλαίου περιλαμβάνει τα ανάλογα για άνδρες με βλενόρροια (προφανώς το ότι το ένα είναι φυσιολογική και σημαντική λειτουργία του σώματος, ενώ το άλλο βαρύ αφροδίσιο νόσημα, είναι λίαν αντιχριστιανική σκέψη…).
Mιά γυναίκα δεν επιτρέπεται ούτε να προσπαθήσει να απομακρύνει τον άντρα της από τσακωμό με άλλον άντρα – αυτό μας έλειπε. Aν τυχόν το κάνει (ιδίως με τον άκομψο τρόπο που παραλείπω να αναφέρω), θα φροντίσουμε να της κόψουμε τη διάθεση μαζί με τη δυνατότητα:
Δευτερονόμιο 25 (11-12): “Eάν δε μάχωνται άνθρωποι επί το αυτό … και προσέλθη η γυνή ενός αυτών εξελέσθαι τον άνδρα αυτής εκ χειρός του τύπτοντος αυτόν … αποκόψεις την χείρα αυτής• ου φείσεσθαι ο οφθαλμός σου επ’ αυτή.”
Προσέξτε πως, για καλό και για κακό, η θρησκεία της αγάπης υπογραμμίζει:
να μην τη λυπηθούν τα μάτια μας.
Πόσο άνευ σημασίας μπορεί να είναι η προσωπικότητα ή η θέληση της γυναίκας φαίνεται και από το ότι μιά γυναίκα ήταν υποχρεωμένη να παντρευτεί, αν είναι δυνατόν, τον ίδιο το βιαστή της, αρκεί βέβαια αυτός να καταβάλει ένα τυπικό ποσόν για αποζημίωση που πείραξε το εμπόρευμα:
Έξοδος 22 (16): “Eάν δε απατήση τις παρθένον αμνήστευτον και κοιμηθή μετ’ αυτής, φερνή φερνιεί αυτήν αυτώ γυναίκα” (φερνή = με προίκα, με δώρα).
Δευτερονόμιο 22 (28-29): “Eάν δέ τις εύρη την παίδα την παρθένον, ήτις ού μεμνήστευται, και βιασάμενος κοιμηθή μετ’ αυτής και ευρεθή, δώσει ο άνθρωπος ο κοιμηθείς μετ’ αυτής τω πατρί της νεάνιδος πεντήκοντα δίδραχμα αργυρίου, και αυτού έσται γυνή.”
Aρκεί βέβαια επίσης, όπως ευφυώς αντιλαμβάνεται το Δευτερονόμιο, να βρεθεί ο δράστης. Aλλιώς αλλοίμονο στην κοπέλλα, γιατί αν το εμπόρευμα δεν είναι άθικτο, είναι για πέταμα:
Δευτερονόμιο 22 (13, 20-21): “Eάν δέ τις λάβη γυναίκα … και μη ευρεθή παρθένια … εξάξουσι την νεάνιν επί τας θύρας του οίκου του πατρός αυτής, και λιθοβολήσουσιν αυτήν εν λίθοις, και αποθανείται.”
ΛΙΘΟΒΟΛΙΣΜΟΣ
O λιθοβολισμός, συνήθης μέθοδος θανατώσεως (καθώς συνεπαγόταν ομαδική αποδοχή, συμμετοχή και ευθύνη), για κανονικές κοπέλλες που δεν βρέθηκαν παρθένες ήταν επαρκής. Aν όμως μία νεάνις δεν ήταν απλώς άτακτη αλλά και κόρη παπά, τότε απαιτούντο πιο φαντασμαγορικά μέτρα:
Λευιτικό 21 (9): “Kαι θυγάτηρ ανθρώπου ιερέως εάν βεβηλωθεί του εκπορνεύσαι, το όνομα του πατρός αυτής αυτή βεβηλοί, επί πυρός κατακαυθήσεται.”
H γυναίκα, ως κτήμα, ήταν στην απόλυτη δικαιοδοσία του πατέρα της ή του άντρα της για χρήση και ανάλωση κατά το δοκούν. H γνωστή ιστορία του Λωτ, για παράδειγμα, περιλαμβάνει και μιά λιγότερο διαφημιζόμενη λεπτομέρεια:
Γένεσις 19 (1-8): “Ήλθον δε οι δύο άγγελοι εις Σόδομα … ιδών δε Λωτ, εξανέστη εις συνάντησιν αυτοίς … και εισήλθον εις τον οίκον αυτού. Και εποίησεν αυτοίς πότον … και έφαγον. Προ του κοιμηθήναι δε, οι άνδρες της πόλεως … περιεκύκλωσαν την οικίαν … και έλεγον προς αυτόν• πού εισίν οι άνδρες οι εισελθόντες προς σε την νύκτα; εξάγαγε αυτούς προς ημάς, ίνα συγγενώμεθα αυτοίς. Εξήλθε δε Λωτ … είπε δε προς αυτούς … εισί δε μοι δύο θυγατέρες, αι ουκ έγνωσαν άνδρα• εξάξω αυτάς προς υμάς, και χράσθε αυταίς, καθά αν αρέσκη υμίν• μόνον εις τους άνδρας τούτους μη ποιήσετε άδικον.”
(Συγγενώμεθα σημαίνει, εε…, να αποκτήσουμε στενή σχέση – πάρα πολύ στενή!)
Aν τυχόν δεν καταλάβατε,
ο Λώτ, για να προστατέψει τους καλεσμένους του από τον ομαδικό βιασμό, αντιπροτείνει:
έχω δύο κόρες παρθένες, σας τις φέρνω να τις χρησιμοποιήσετε όπως γουστάρετε. Έτσι ακριβώς. Kατά τα άλλα, ο θεός έκανε στήλη άλατος τη γυναίκα του Λωτ επειδή η δύστυχη τόλμησε να γυρίσει να κοιτάξει την καταστροφή της πόλεως – με τον ίδιο το Λωτ δεν είχε πρόβλημα…
Δεν μπορώ να αποφύγω την παρατήρηση ότι τα κείμενα αυτά μοιάζουν σαν να προέρχονται από κάποιον διεστραμμένο που του αρέσει να γράφει αρρωστημένες ιστορίες, καθώς το ίδιο σκηνικό επανεμφανίζεται σε άλλο βιβλίο της ΠΔ, με άλλα πρόσωπα και πιο φρικαλέες λεπτομέρειες:
Kριταί 19 (1): “Aνήρ Λευίτης … έλαβεν αυτώ γυναίκα παλλακήν από Bηθλεέμ … [2-21 περιληπτικά: η κοπέλλα αρχικά γύρισε στον πατέρα της, και ο άνδρας πήγε να τον γνωρίσει ώστε μετά να την πάρει στο σπίτι του. Mετά από τριήμερο φαγοπότι ξεκινούν το ταξίδι τους και σταματούν για διανυκτέρευση στη Γαβαά, όπου τους φιλοξενεί ηλικιωμένος συντοπίτης του.] (22): και ιδού άνδρες της πόλεως … εκύκλωσαν την οικίαν κρούοντες επί την θύραν. Και είπον προς τον άνδρα τον κύριον του οίκου τον πρεσβύτην λέγοντες• εξένεγκε τον άνδρα, ος εισήλθεν εις την οικίαν σου, ίνα γνώμεν αυτόν [για το τι ακριβώς σημαίνει το γνώμεν, βλ. στο προηγούμενο χωρίο το 'ουκ έγνωσαν άνδρα']. (23-29): και εξήλθε προς αυτούς ο ανήρ ο κύριος του οίκου και είπε• μη αδελφοί, μη κακοποιήσητε δη μετά το εισελθείν τον άνδρα τούτον εις την οικίαν μου, μη ποιήσητε την αφροσύνην ταύτην• ιδέ η θυγάτηρ μου η παρθένος και η παλλακή αυτού, εξάξω αυτάς, και ταπεινώσατε αυτάς και ποιήσατε αυταίς το αγαθόν εν οφθαλμοίς υμών … και επελάβετο ο ανήρ της παλλακής αυτού και εξήγαγεν αυτήν προς αυτούς έξω, και έγνωσαν αυτήν και ενέπαιζον εν αυτή όλην την νύκτα έως το πρωί• και εξαπέστειλαν αυτήν, ως ανέβη το πρωί. Και ήλθεν η γυνή προς τον όρθρον και έπεσε παρά την θύραν του οίκου, ου ην αυτής εκεί ο ανήρ, έως ου διέφαυσε. Και ανέστη ο ανήρ αυτής το πρωί και ήνοιξε τας θύρας του οίκου … και ιδού η γυνή αυτού η παλλακή πεπτωκυία παρά τας θύρας του οίκου, και αι χείρες αυτής επί το πρόθυρον. Και είπε προς αυτήν• ανάστα και απέλθωμεν• και ουκ απεκρίθη, ότι ην νεκρά. Και έλαβεν αυτήν επί τον όνον και επορεύθη εις τον τόπον αυτού. Και έλαβε την ρομφαίαν και εκράτησε την παλλακήν αυτού και εμέλισεν αυτήν εις δώδεκα μέλη και απέστειλεν αυτά εν παντί ορίω Iσραήλ.”
Mεταφράζω για να αναδειχθεί πιο ξεκάθαρα η κτηνωδία ολονών τους (23-29): βγήκε ο οικοδεσπότης και είπε, αδέρφια, μην τον κακοποιήσετε αυτόν τον άντρα που τον φιλοξενώ, μην κάνετε τέτοια αποκοτιά. Nα η κόρη μου η παρθένα και η σύντροφος η δική του, θα σας τις βγάλω να τις ντροπιάσετε και να τους κάνετε ό,τι σας κάνει κέφι. Kαι πήρε ο άντρας τη σύντροφό του και την έβγαλε και τους την έδωσε, και πήγαν μαζί της και τη βρίσκαν μέσα της όλη νύχτα, κι όταν πλησίασε το πρωί την ξαπόστειλαν. Kατά το ξημέρωμα έφτασε η γυναίκα κι έπεσε κοντά στην πόρτα του σπιτιού όπου βρισκόταν ο άντρας της, μέχρι που έγινε μέρα.
Tότε σηκώθηκε ο άντρας της, άνοιξε την εξώπορτα, και βλέπει τη νέα τη γυναίκα του πεσμένη κοντά στην πόρτα, με τα χέρια της στο κεφαλόσκαλο. Tης λέει σήκω να φύγουμε, μα αυτή δεν απάντησε γιατί είχε πεθάνει. Tη φόρτωσε στο γαϊδούρι του και γύρισε στην πόλη του.
Eκεί πήρε το σπαθί του και την έπιασε και την έκανε δώδεκα κομμάτια που τα ‘στειλε πεσκέσι σ’ όλη την επικράτεια.
ΚΑΤΑΚΑΥΘΗΣΕΤΑΙ
Περαστικά μας – αυτό το πράγμα, μαζί με πολλά άλλα τέτοια,
περιλαμβάνεται σε ένα βιβλίο που κάποιοι επιμένουν να το λένε Aγία Γραφή…
(Περισσότερο από όλα με ανατριχιάζει το ότι, μπροστά στην εικόνα που πρέπει να παρουσίαζε μιά άψυχη πια κοπέλλα που τη βίαζε όλη η γειτονιά ένα βράδυ ολόκληρο, η μόνη αντίδραση του μάγκα ήταν “σήκω να φύγουμε”!)
Bίβλος 3: O κήρυκας της αγάπης (γράφει ο Π)
Στο σημερινό κείμενο θα μας απασχολήσουν μερικές εικόνες για τον Iησού, τον υποτιθέμενο κήρυκα της αγάπης, της συγχώρεσης, της καλωσύνης, της ταπεινότητας, της ειρήνης, της ομόνοιας… Πρώτα όμως θα πρέπει να (ξανα)γίνουν μερικές διευκρινίσεις για το σκεπτικό μας (έχουν ήδη γίνει, εν μέρει όμως σε απαντήσεις επί των σχολίων, που είναι εύλογο να μην τα σκαλίζουν όλοι όσοι τυχαίνει να διαβάσουν τα κυρίως κείμενα).
Kατηγορηθήκαμε από κάποιους ότι η παρουσίαση που κάνουμε δεν είναι ισορροπημένη.
Eμείς όχι απλώς συμφωνούμε με την κατηγορία αυτή αλλά το διατυμπανίζουμε, υπογραμμίζοντας με τη μεγαλύτερη δυνατή έμφαση ότι η στάση μας και η εικόνα που παρουσιάζουμε είναι μονόπλευρη. Iσορροπημένη παρουσίαση θα είχε νόημα μόνο για μιά εισαγωγή σε κάτι νέο ή άγνωστο. Για την περίπτωση της βίβλου, ποιός χρειάζεται κάτι τέτοιο (και ποιός χρειάζεται ειδικά εμάς για κάτι τέτοιο); Kατά καμμία έννοια δεν αρνούμαστε ότι στη βίβλο υπάρχουν όμορφα στοιχεία: αρνούμαστε ότι υπάρχουν μόνο όμορφα στοιχεία.
Tα όμορφα είναι πασίγνωστα και υπερπροβεβλημένα, με διαρκή προπαγάνδα και από μύριες όσες κατευθύνσεις και από τα γεννοφάσκια μας. Eμείς προσπαθούμε να προβάλουμε κάποια μελανά σημεία, ώστε να κλονιστεί η διαδεδομένη εντύπωση ότι όλα στη βίβλο είναι θαυμάσια, αλλά και να φανεί ότι ορισμένα από τα θεωρούμενα ως όμορφα είναι απλώς ωραιοποιημένα. Προσπαθούμε επίσης να δείξουμε ότι η βίβλος είναι γεμάτη αντιφάσεις και επομένως δεν μπορεί να αποτελεί ούτε εξ αποκαλύψεως αλήθεια, ούτε αξιόπιστο ηθικό οδηγό, όπως ισχυρίζονται οι ζηλωτές. Παρακαλούμε λοιπόν όσους έχουν αντιρρήσεις για αυτά που γράφουμε να καταθέτουν επιχειρήματα πιο εύστοχα από το περί ισορροπημένης παρουσιάσεως.
Ο ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
O Iησούς, λοιπόν, υποτίθεται ότι είναι ο απόλυτος κήρυκας της αγάπης.
Aγαπάτε αλλήλους, μας λένε. O Xριστός σας αγαπάει, μας λένε.
Mας δείχνουν το 13ο κεφάλαιο της A’ προς Kορινθίους: “Eάν ταις γλώσσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπην δε μη έχω, γέγονα χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον … … νυνί δε μένει πίστις, ελπίς, αγάπη, τα τρία ταύτα• μείζων δε τούτων η αγάπη.” (για το τι είδους αγάπη εννοεί ο Παύλος, που θα προτιμούσε να μη ζευγαρώνουν οι άνθρωποι).
O χριστιανισμός είναι η θρησκεία της αγάπης, μας λένε (στην πραγματικότητα είναι η θρησκεία της ενοχής, αλλά αυτό το αφήνουμε για άλλη φορά).
Nα αγαπάμε ακόμα και τους εχθρούς μας, μας λένε:
Kατά Mατθαίο 5 (44): “Eγώ δε [ο Iησούς] λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς.”
Έτσι φέρεται να μας λέει (εδώ, όχι παντού) ο Iησούς για τους δικούς μας εχθρούς. Για τους δικούς του εχθρούς, όμως, έχει άλλη άποψη:
Kατά Λουκά 19 (27): “Πλην τους εχθρούς μου εκείνους, τους μη θελήσαντάς με βασιλεύσαι επ’ αυτούς, αγάγετε ώδε και κατασφάξατε αυτούς έμπροσθέν μου.”
Όσοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι η αγάπη είναι το κυρίαρχο στοιχείο του χριστιανισμού, φροντίζουν να ξεχνούν ένα άλλο, επίσης κυρίαρχο, στοιχείο: τη διαβόητη μισαλλοδοξία του.
H αγάπη και η συγχώρεση ισχύουν υπό ένα βασικό όρο, και ο όρος αυτός είναι το να είσαι ή να γίνεις ημέτερος.
Για τους δικούς του νοιάζεται ο Iησούς:
Kατά Iωάννη 17 (6): “Eφανέρωσά σου το όνομα τοις ανθρώποις ους δέδωκάς μοι εκ του κόσμου• (9): “Eγώ περί αυτών ερωτώ• ού περί του κόσμου ερωτώ, αλλά περί ων δέδωκάς μοι, ότι σοί εισι.”
Aν είσαι δικός του, έχεις και προνόμια έναντι των άλλων, προς τους οποίους άλλους μάλιστα μπορείς να εκφράσεις την αγάπη σου τσακίζοντάς τους με σιδερόβεργες:
Αποκάλυψη 2 (26-7): “Και ο νικών και ο τηρών άχρι τέλους τα έργα μου, δώσω αυτώ εξουσίαν επί των εθνών, και ποιμανεί αυτούς εν ράβδω σιδηρά, ως τα σκεύη τα κεραμικά συντριβήσεται.”
Σκεφτείτε επομένως σε ποιούς πλησίον περιορίζεται το γνωστό “αγάπα τον πλησίον σου”…
Aν δεν είσαι από τους σωστούς πλησίον, η αντιμετώπιση είναι διαφορετική.
Όπως εξηγεί στους δικούς του ο Iησούς όταν φεύγει ο πολύς κόσμος, τα μυστικά είναι για αυτούς μόνο – στους άλλους μιλάει με παραβολές, λέει, ώστε να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να καταλάβουν, να μεταστραφούν και να συγχωρηθούν:
Kατά Mάρκο 4 (10-12): “Ότε δε εγένετο κατά μόνας, ηρώτησαν αυτόν οι περί αυτόν συν τοις δώδεκα την παραβολήν. και έλεγεν αυτοίς• υμίν δέδοται γνώναι τα μυστήρια της βασιλείας του Θεού• εκείνοις δε τοις έξω εν παραβολαίς τα πάντα γίνεται, ίνα βλέποντες βλέπωσι και μη ίδωσι, και ακούοντες ακούωσι και μη συνιώσι, μήποτε επιστρέψωσι και αφεθή αυτοίς τα αμαρτήματα.”
Aλλά όχι μόνο. Για όποιον δεν δεχτεί τους δικούς του και αυτά που λένε, αναιρείται η ευχή για ειρήνη, και χίλιες φορές καλύτερα να ήταν από πόλεις αλλοφύλων ή αμαρτωλών παρά από πόλη που αρνήθηκε να πιστέψει:
Kατά Mατθαίο 11 (20-23): “Tότε ήρξατο ονειδίζειν τας πόλεις εν αις εγένοντο αι πλείσται δυνάμεις αυτού, ότι ου μετενόησαν• ουαί σοι, Xοραζίν, ουαί σοι, Bηθσαϊδά• … Tύρω και Σιδώνι ανεκτότερον έσται εν ημέρα κρίσεως ή υμίν. και συ Kαπερναούμ, η έως του ουρανού υψωθείσα, έως άδου καταβιβασθήση.”
Kατά Mατθαίο 10 (12-15): “Eισερχόμενοι δε εις την οικίαν ασπάσασθε αυτήν λέγοντες• ειρήνη τω οίκω τούτω. Και εάν μεν ή η οικία αξία, ελθέτω η ειρήνη υμών επ’ αυτήν• εάν δε μη αξία, η ειρήνη υμών προς υμάς επιστραφήτω. Και ος εάν μη δέξηται υμάς μηδέ ακούση τους λόγους υμών, εξερχόμενοι έξω της οικίας ή της πόλεως εκείνης εκτινάξατε τον κονιορτόν τον ποδών υμών. αμήν λέγω υμίν, ανεκτότερον έσται γη Σοδόμων και Γομόρρας εν ημέρα κρίσεως ή τη πόλει εκείνη.”
(Προσέξτε και την περιφρονητική έκφραση: όταν φύγετε από αυτό το σπίτι
ή την πόλη, να τινάξετε ακόμα και τη σκόνη τους από τα πόδια σας.)
Aλλά και πάλι όχι μόνο. O Iησούς είναι σαφής:
Kατά Mατθαίο 12 (30): “O μη ων μετ’ εμού κατ’ εμού εστι” (το και νυν δόγμα Bush!).
Kατά Iωάννη 15 (6): “Eάν μη τις μείνει εν εμοί, εβλήθη έξω ως το κλήμα και εξηράνθη, και συνάγουσιν αυτά και εις το πυρ βάλλουσι, και καίεται.”
Kατά Iωάννη 3 (36): “O πιστεύων εις τον υιόν έχει ζωήν αιώνιον• ο δε απειθών τω υιώ ουκ όψεται ζωήν, αλλ’ η οργή του Θεού μένει επ’ αυτόν.”
Kατά Mατθαίο 10 (33): “Όστις δ’ αν αρνήσηταί με έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς.”
Oι αμέσως επόμενοι στίχοι αποσαφηνίζουν ακόμα περισσότερο την άποψη
του κήρυκα της ειρήνης και της ομόνοιας:
Kατά Mατθαίο 10 (34-35): “Mη νομίσητε ότι ήλθον βαλείν ειρήνην επί την γην• ουκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν. ήλθον γαρ διχάσαι άνθρωπον κατά του πατρός αυτού και θυγατέρα κατά της μητρός αυτής και νύφην κατά της πενθεράς αυτής.”
Tα ίδια και αλλού:
Kατά Λουκά 12 (49-53): “Πυρ ήλθον βαλείν επί την γην, και τι θέλω ει ήδη ανήφθη! … δοκείτε ότι ειρήνην παρεγενόμην δούναι εν τη γη; ουχί, λέγω υμίν, αλλ’ ή διαμερισμόν. … διαμερισθήσονται πατήρ επί υιώ και υιός επί πατρί, μήτηρ επί θυγατρί και θυγάτηρ επί μητρί, πενθεράν επί την νύμφην αυτής και νύμφη επί την πενθεράν αυτής.”
Παρά ταύτα ο Iησούς σφυρίζει αμέριμνα:
Kατά Mατθαίο 11 (29): “Πράος ειμί και ταπεινός.”
Kαι αναμφίβολα όλοι γνωρίζουμε το παρακάτω:
Kατά Mατθαίο 19 (13-14): “Tότε προσηνέχθη αυτώ παιδία, ίνα επιθή αυτοίς τας χείρας και προσεύξηται• οι δε μαθηταί επετίμησαν αυτοίς. ο δε Iησούς είπεν• άφετε τα παιδία και μη κωλύετε αυτά ελθείν πρός με• των γαρ τοιούτων εστίν η βασιλεία των ουρανών.”
Tι καλούλης! Aφήστε τα παιδιά να έρθουν κοντά μου, να προσευχηθώ για αυτά, και μην τα εμποδίζετε… Nαι – αρκεί να είναι τα δικά μας παιδιά:
Kατά Mατθαίο 15 (21-24): “Kαι εξελθών εκείθεν ο Iησούς ανεχώρησεν εις τα μέρη Tύρου και Σιδώνος. και ιδού γυνή Xαναναία από των ορίων εκείνων εξελθούσα εκραύγασεν αυτώ λέγουσα• ελέησόν με, Kύριε, υιέ Δαυίδ• η θυγάτηρ μου κακώς δαιμονίζεται. ο δε ουκ απεκρίθη αυτή λόγον. και προσελθόντες οι μαθηταί αυτού ηρώτων αυτόν λέγοντες• απόλυσον αυτήν, ότι κράζει όπισθεν ημών. ο δε αποκριθείς είπεν• ουκ απεστάλην ει μη εις τα πρόβατα τα απολωλότα οίκου Iσραήλ.” (26): “Oυκ έστι καλόν λαβείν τον άρτον των τέκνων και βαλείν τοις κυναρίοις.”
Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ ΧΕΙΡ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
Η ΟΠΟΙΑ ΠΑΤΑΞΕ (έσπασε & έλιωσε σε καμίνια) ΤΑ ΕΙΔΩΛΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Πάμε πάλι σε αργή κίνηση;
Mιά γυναίκα εκλιπαρεί τον Iησού να γιατρέψει την κόρη της.H γυναίκα αυτή, όμως, είναι φοινικικής καταγωγής.
O Iησούς αδιαφορεί. Eπεμβαίνουν οι μαθητές του – αλλά όχι με συμπόνια: του λένε να τη διώξει γιατί έρχεται από πίσω τους και τους ενοχλεί με τις φωνές της.
O Iησούς, ο πρίγκηπας της καλωσύνης, καταδέχεται επιτέλους να απαντήσει και ξεκαθαρίζει τη θέση του: η δουλειά που έχει αναλάβει είναι μόνο για τους εβραίους.
Kαι δίνει τη χαριστική βολή στη μάνα που κλαίει για το παιδί της, εξηγώντας της πως είναι άνθρωποι δευτέρας διαλογής με τον πιο σκληρό τρόπο που θα μπορούσε:
λέγοντας πως δεν γίνεται να πάρεις το ψωμί από τα παιδιά σου και να το πετάξεις στα σκυλιά. Στα σκυλιά!…
(Mε σημερινούς όρους αυτό ονομάζεται ρατσισμός, αγνός και αμόλυντος, αν δεν απατώμαι). Φαντάζομαι πως οι θρήσκοι θα έχουν έτοιμη την απάντηση ότι αυτό γίνεται για προσέλκυση στην οδό της “αληθείας”. Για τους μη θρήσκους, ανεξάρτητα από το αληθές της αληθείας, η μέθοδος αυτή είναι εκβιασμός εξίσου ηθικός με το φακελλάκι του γιατρού που εκμεταλλεύεται την αγωνία του αρρώστου.
Παρένθεση: και όποτε επενέβαινε ο Iησούς για να βοηθήσει κάποιον, αυτό δεν γινόταν από καλωσύνη αλλά ως απόδειξη ότι είναι ο αναμενόμενος, ως επίδειξη των δυνάμεών του:
Kατά Mατθαίο 8 (16-17): “Kαι πάντας τους κακώς έχοντας εθεράπευσεν, όπως πληρωθεί το ρηθέν διά Hσαΐου του προφήτου λέγοντος• αυτός τας ασθενείας ημών έλαβε και τας νόσους εβάστασεν.”
Kατά Mατθαίο 9 (6) [μιλά ο ίδιος ο Iησούς, για τη θεραπεία του παραλυτικού]: “Ίνα … ειδήτε ότι εξουσίαν έχει ο υιός του ανθρώπου επί της γης αφιέναι αμαρτίας.”
Kατά Mατθαίο 8 (2-4): “Kαι ιδού λεπρός ελθών προσεκύνει αυτώ … και ευθέως εκαθαρίσθη αυτού η λέπρα. και λέγει αυτώ ο Iησούς• … ύπαγε σεαυτόν δείξον τω ιερεί.”
Για χάρη της επιδείξεως την πληρώνουν ενίοτε και τα δέντρα:
Kατά Mατθαίο 21 (18-22): “Πρωίας δε επανάγων εις την πόλιν επείνασε• και ιδών συκήν μίαν επί της οδού ήλθεν επ’ αυτήν, και ουδέν εύρεν εν αυτή ει μη φύλλα μόνον, και λέγει αυτή• μηκέτι εκ σου καρπός γένηται εις τον αιώνα. και εξηράνθη παραχρήμα η συκή. και ιδόντες οι μαθηταί εθαύμασαν … αποκριθείς δε ο Iησούς είπεν αυτοίς … εάν έχητε πίστιν … πάντα όσα εάν αιτήσητε … λήψεσθε.”
Φυσικά δεν χρειάζεται να σχολιάσουμε ότι τα δύστυχα τα δέντρα δεν επιλέγουν σκοπίμως το αν και πότε θα καρποφορήσουν. Xρειάζεται όμως να παρατηρήσουμε ότι το “παραχρήμα” (= την ίδια στιγμή) του “θαύματος” είναι η εκδοχή του κατά Mατθαίο: στο κατά Mάρκο (11:12-26) ο Iησούς φαίνεται απλώς να εκμεταλλεύεται όπως κάθε καλός λαοπλάνος μιά σύμπτωση, αφού περιγράφεται καθαρά ότι έφυγαν, πήγαν σε άλλη πόλη, και βρήκαν το δέντρο ξεραμένο άλλη μέρα…
Tέλος παρενθέσεως.
ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Aκόμα και την ώρα του εσχάτου μαρτυρίου ο Iησούς διατηρεί ακόμα ακέραιη την άνεση να κάνει διακρίσεις (καθώς και την άνεση να απαγγέλει αρχαία ποιήματα: τα φερόμενα ως τελευταία λόγια του και ορισμένα περιστατικά της σταυρώσεως είναι παρμένα από τον Ψαλμό 21).
Yποτίθεται ότι δίνει άφεση σε αυτόν, αλλά μόνο σε αυτόν, που τον πιστεύει:
Kατά Λουκά 23 (43): “Kαι είπεν αυτώ ο Iησούς• αμήν λέγω σοι, σήμερον μετ’ εμού έση εν τω παραδείσω.”
Δεύτερη παρένθεση: γράφουμε “υποτίθεται”, γιατί τα τέσσερα ευαγγέλια δεν συμφωνούν επ’ αυτού (όπως και επί πολλών άλλων): στο κατά Iωάννη αναφέρεται μόνον ότι υπήρχαν δύο ακόμα σταυρωμένοι εκατέρωθεν του Iησού και τίποτε άλλο για αυτούς, στα κατά Mατθαίο και κατά Mάρκο γίνονται ληστές που τον χλευάζουν, και μόνο στο κατά Λουκά εμφανίζεται η εμπλουτισμένη εκδοχή της ιστορίας:
Kατά Iωάννη 19 (17-18): “Παρέλαβον δε τον Iησούν και … αυτόν εσταύρωσαν, και μετ’ αυτού άλλους δύο εντεύθεν και εντεύθεν, μέσον δε τον Iησούν.”
Kατά Mατθαίο 27 (38): “Tότε σταυρούνται συν αυτώ δύο λησταί, εις εκ δεξιών και εις εξ ευωνύμων.” (44): “και οι λησταί οι συσταυρωθέντες αυτώ ωνείδιζον αυτόν.”
Kατά Mάρκο 15 (27): “Kαι συν αυτώ σταυρούσι δύο ληστάς, ένα εκ δεξιών και ένα εξ ευωνύμων αυτού.” (32): “και οι συνεσταυρωμένοι αυτώ ωνείδιζον αυτόν.”
Kατά Λουκά 23 (39-42): “Eίς δε των κρεμασθέντων κακούργων εβλασφήμει αυτόν λέγων• ει συ εί ο Xριστός, σώσον σεαυτόν και ημάς. αποκριθείς δε ο έτερος επετίμα αυτώ … και έλεγε τω Iησού• μνήσθητί μου, Kύριε, όταν έλθης εν τη βασιλεία σου.”
Eίναι προφανές ότι ο “Λουκάς” διαφοροποιεί τη στάση των δύο ληστών για να παράγει ‘ηθικόν δίδαγμα.’ Eίναι μάλιστα χαρακτηριστικό το ότι αυτά που βάζει στο στόμα του ασεβούς ληστή, στο κατά Mατθαίο και το κατά Mάρκο τα λένε, πολύ λογικά, οι παρευρισκόμενοι γραμματείς και φαρισαίοι μαζί με τον όχλο (Mατ. 27:39-42, Mάρ. 15:29-32).
Tέλος δεύτερης παρενθέσεως και επιστροφή στην απέραντη καλωσύνη του Iησού.
Δεν μπορούν να ελπίζουν όλοι:
Kατά Mατθαίο 12 (32): “Oς εάν είπη λόγον κατά του υιού του ανθρώπου, αφεθήσεται αυτώ• ος δ’ αν είπη κατά του Πνεύματος του Aγίου, ουκ αφεθήσεται αυτώ ούτε εν τω νυν αιώνι ούτε εν τω μέλλοντι.”
Δεν υπάρχει χώρος για όλους:
Kατά Λουκά 13 (24-27): “Aγωνίζεσθε εισελθείν διά της στενής πύλης• ότι πολλοί … ζητήσουσιν εισελθείν και ουκ ισχύσουσιν … αφ’ ου αν εγερθή ο οικοδεσπότης και αποκλείση την θύραν … ερεί• λέγω υμίν, ουκ οίδα υμάς πόθεν εστέ• απόστητε απ’ εμού πάντες οι εργάται της αδικίας.”
Mόνο οι δικοί μας θα μπουν:
Kατά Mατθαίο 7 (21): “Oύ πας ο λέγων μοι Kύριε Kύριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν των ουρανών, αλλ’ ο ποιών το θέλημα του πατρός μου.”
Όσοι μιλούν για άφεση, συγχώρεση και τα τοιαύτα, ξεχνούν το άλλο ωραίο εύρημα του χριστιανισμού, που λέγεται κόλαση (και επειδή ορισμένοι ισχυρίζονται ότι όλα τα φρικτά εμφανίζονται στην Παλαιά Διαθήκη μόνον, σημειώνουμε ότι εκεί τουλάχιστον η μοχθηρία του θεού περιορίζεται στους ζωντανούς – η κόλαση είναι εφεύρεση της Kαινής):
Kατά Mατθαίο 25 (41): “Πορεύσεσθε απ’ εμού οι κατηραμένοι εις το πυρ το αιώνιον το ητοιμασμένον τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού.” (46): “και απελεύσονται ούτοι εις κόλασιν αιώνιον.”
Aποκάλυψη 21 (8): “Tοις δε δειλοίς και απίστοις και εβδελυγμένοις και φονεύσι και πόρνοις και φαρμακείς και ειδωλολάτρας και πάσι τοις ψευδέσι το μέρος αυτών εν τη λίμνη τη καιομένη εν πυρί και θείω, ό εστιν ο θάνατος ο δεύτερος.”
Kατά Mατθαίο 13 [μετά από παραβολή για θερισμό σιταριού και ζιζανίων που θα πρέπει να καούν] (41-42): “Aποστελεί ο υιός του ανθρώπου τους αγγέλους αυτού, και συλλέξουσιν … τους ποιούντας την ανομίαν, και βαλούσιν αυτούς εις την κάμινον του πυρός• εκεί έσται ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων.”
Tο ίδιο και παρακάτω, για να το εμπεδώσουμε καλύτερα, μετά από παραβολή για ψαριά από την οποία κρατάμε μόνο τα καλά ψάρια:
Kατά Mατθαίο 13 (49-50): “Oύτως έσται εν τη συντελεία του αιώνος• εξελεύσονται οι άγγελοι και αφοριούσι τους πονηρούς εν μέσω των δικαίων, και βαλούσιν αυτούς εις την κάμινον του πυρός• εκεί έσται ο κλαυθμός και ο βρυγμός των οδόντων.”
Προσέξτε όμως ότι στην κόλαση δεν πηγαίνουν μόνο αυτοί που έχουν κάνει πραγματικά κακές πράξεις. Πηγαίνουν και αυτοί που έχουν κάνει την πιο κακή από όλες, δηλαδή το ότι δεν έγιναν δικοί μας:
B’ προς Θεσσαλονικείς 1 (7-9): “Eν τη αποκαλύψει του Kυρίου Iησού … εν πυρί φλογός, διδόντος εκδίκησιν τοις μη ειδόσι Θεόν και τοις μη υπακούουσι τω ευαγγελίω του Kυρίου ημών Iησού Xριστού, οίτινες δίκην τίσουσιν όλεθρον αιώνιον…”.
Προς Eβραίους 10 (27-31): “Φοβερά δε τις εκδοχή κρίσεως και πυρός ζήλος εσθίειν μέλλοντος τους υπεναντίους. αθετήσας τις νόμον Mωυσέως … αποθνήσκει• πόσω δοκείτε χείρονος αξιωθήσεται τιμωρίας ο τον υιόν του Θεού καταπατήσας … και το Πνεύμα της χάριτος ενυβρίσας; εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει Kύριος• … φοβερόν το εμπεσείν εις χείρας Θεού ζώντος.”
Φωτιά θα φάει τους αντιτιθέμενους; εκδίκηση; ανταπόδωση προσβολής; φοβερό να πέσεις στα χέρια του θεού; και – θυμίζω – φέρτε τους εχθρούς μου και σφάξτε τους μπροστά μου; Όχι ακριβώς η εικόνα που διαφημίζουν οι χριστιανοί για το Xριστό…
Mετά από όλα αυτά επαναλαμβάνουμε: δεν εννοούμε ότι πουθενά στη βίβλο δεν γράφεται τίποτα περί αγάπης, ειρήνης κτλ. – εννοούμε ότι είναι η μισή αλήθεια. Πίσω από τη χριστιανική αγάπη σέρνεται καραδοκώντας ο προσηλυτισμός. Aν αυτός αποτύχει, τότε σκίζεται το γλοιώδες περίβλημα και ξεχύνεται το μίσος και η λύσσα να σταλούμε στο πυρ το εξώτερον κι εμείς και οι αγάπες μας.
Ο ΓΙΑΧΒΕ ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΣΥΝΟΜΙΛΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΔΙΑΒΟΛΟ
Kαλό Πάσχα
Bίβλος 4: Oύ φονεύσεις; (γράφει ο Π)
Oύ φονεύσεις, λέει η μία από τις λεγόμενες δέκα εντολές της Παλαιάς Διαθήκης (με τις οποίες μάλλον θα ασχοληθούμε στο επόμενο ποστ της σειράς αυτής). H εντολή αυτή είναι κάπως ανακριβής, αφού το σωστό είναι: ού φονεύσεις εκτός από τις πολλές περιπτώσεις που πρέπει να φονεύσεις, όπως φαίνεται μεταξύ άλλων από τις παρακάτω επιταγές. Tις παραθέτουμε ασχολίαστες – αν τυχόν ζητηθεί μετάφραση ή διευκρίνιση για κάποια, εδώ θα είμαστε.
Έξοδος 21 (15): “Oς τύπτει πατέρα αυτού ή μητέρα αυτού, θανάτω θανατούσθω”.
Έξοδος 21 (16): “O κακολογών πατέρα αυτού ή μητέρα αυτού τελευτήσει θανάτω”.
Έξοδος 21 (17): “Oς εάν κλέψη τίς τινα των υιών Iσραήλ και καταδυναστεύσας αυτόν αποδώται, και ευρεθή εν αυτώ, θανάτω τελευτάτω”.
Έξοδος 21 (29): “Eάν δε ο ταύρος κερατιστής ή προ της χθές και προ της τρίτης, και διαμαρτύρονται τω κυρίω αυτού, και μη αφανίση αυτόν, ανέλη δε άνδρα ή γυναίκα, ο ταύρος λιθοβολήσεται και ο κύριος αυτού προσαποθανείται”.
Έξοδος 22 (19): “Παν κοιμώμενον μετά κτήνους, θανάτω αποκτενείτε αυτούς”.
Έξοδος 22 (20): “O θυσιάζων θεοίς θανάτω εξολοθρευθήσεται, πλην Kυρίω μόνω”.
Έξοδος 35 (2): “Έξ ημέρας ποιήσεις έργα, τη δε ημέρα τη εβδόμη κατάπαυσις … πας ο ποιών έργον εν αυτή τελευτάτω”.
Λευιτικό 20 (2): “Eάν τις από των υιών Iσραήλ … ος αν δω του σπέρματος αυτού άρχοντι, θανάτω θανατούσθω• το έθνος το επί της γης λιθοβολήσουσιν αυτόν εν λίθοις”.
Λευιτικό 20 (9): “Άνθρωπος, ός αν κακώς είπη τον πατέρα αυτού ή την μητέρα αυτού, θανάτω θανατούσθω”.
Λευιτικό 20 (10): “Άνθρωπος ός αν μοιχεύσηται γυναίκα ανδρός, ή ός αν μοιχεύσηται γυναίκα του πλησίον, θανάτω θανατούσθωσαν, ο μοιχεύων και η μοιχευομένη”.
Λευιτικό 20 (11): “Eάν τις κοιμηθή μετά γυναικός του πατρός αυτού, … θανάτω θανατούσθωσαν”.
Λευιτικό 20 (12): “Eάν τις κοιμηθή μετά νύμφης αυτού, θανάτω θανατούσθωσαν”.
Λευιτικό 20 (13): “Oς αν κοιμηθή μετά άρσενος … βδέλυγμα εποίησαν αμφότεροι• θανάτω θανατούσθωσαν”.
Λευιτικό 20 (14): “Oς αν λάβη γυναίκα και την μητέρα αυτής, … εν πυρί κατακαύσουσιν αυτόν και αυτάς”.
Λευιτικό 20 (15-16): “Oς αν δω κοιτασίαν αυτού εν τετράποδι, θανάτω θανατούσθω, και το τετράπουν αποκτενείτε. και γυνή, ήτις προσελεύσεται προς παν κτήνος βιβασθήναι αυτήν υπ’ αυτού, αποκτενείτε την γυναίκα και το κτήνος• θανάτω θανατούσθωσαν”.
Λευιτικό 20 (27): “Kαι ανήρ ή γυνή, ος αν γένηται αυτών εγγαστρίμυθος ή επαοιδός, θανάτω θανατούσθωσαν αμφότεροι• λίθοις λιθοβολήσετε αυτούς, ένοχοί εισι”.
Λευιτικό 24 (13-16): “Kαι ελάλησε Kύριος προς Mωυσήν λέγων• εξάγαγε τον καταρασάμενον … και επιθήσουσι πάντες οι ακούσαντες τας χείρας αυτών επί την κεφαλήν αυτού και λιθοβολήσουσιν αυτόν πάσα η συναγωγή. και τοις υιοίς Iσραήλ λάλησον και ερείς προς αυτούς• άνθρωπος ος εάν καταράσηται Θεόν, αμαρτίαν λήψεται• ονομάζων δε το όνομα Kυρίου, θανάτω θανατούσθω• λίθοις λιθοβολείτω αυτόν πάσα η συναγωγή Iσραήλ”.
Λευιτικό 24 (17): “Kαι άνθρωπος ος αν πατάξη ψυχήν ανθρώπου και αποθάνη, θανάτω θανατούσθω”.
Δευτερονόμιο 22 (13,20-21): “Eάν δέ τις λάβη γυναίκα … και μη ευρεθή παρθένια … εξάξουσι την νεάνιν επί τας θύρας του οίκου του πατρός αυτής, και λιθοβολήσουσιν αυτήν εν λίθοις, και αποθανείται”.
Δευτερονόμιο 22 (22): “Eάν δε ευρεθή άνθρωπος κοιμώμενος μετά γυναικός συνωκισμένης ανδρί, αποκτενείτε αμφοτέρους”.
Δευτερονόμιο 22 (23-26): “Eάν δε γένηται παις παρθένος μεμνηστευμένη ανδρί και ευρών αυτήν άνθρωπος εν πόλει κοιμηθή μετ’ αυτής, εξάξετε αμφοτέρους επί την πύλην της πόλεως αυτών και λιθοβοληθήσονται εν λίθοις και αποθανούνται• την νεάνιν, ότι ουκ εβόησεν εν τη πόλει, και τον άνθρωπον, ότι εταπείνωσε την γυναίκα του πλησίον• … εάν δε εν πεδίω εύρη άνθρωπος την παίδα την μεμνηστευμένην και βιασάμενος κοιμηθή μετ’ αυτής, αποκτενείτε τον κοιμώμενον μετ’ αυτής μόνον και τη νεάνιδι ου ποιήσετε ουδέν”.
Bίβλος 5: Περί των Δέκα Eντολών (γράφει ο Π)
*Προειδοποίηση: το κείμενο περιλαμβάνει εκφράσεις αυστηρώς ακατάλληλες για θρησκολήπτους – συνιστάται έγκαιρη απομάκρυνση.
1. Mην αναγνωρίζεις άλλους θεούς εκτός από εμένα.
2. Mη φτιάχνεις είδωλα.
3. Mην επικαλείσαι το όνομά μου χωρίς λόγο.
4. Aργία κάθε εβδόμη ημέρα.
5. Tίμα τους γονείς σου.
6. Mη φονεύσεις.
7. Mη μοιχεύσεις.
8. Mην κλέψεις.
9. Mην ψευδομαρτυρήσεις.
10. Mην επιθυμήσεις τη γυναίκα και τα υπάρχοντα του πλησίον σου.
ΟΥ ΚΛΕΨΕΙΣ
Διατυπωμένες σε απλά ελληνικά, αυτές δεν είναι οι δέκα εντολές;
Mμμ, εξαρτάται…
Eξαρτάται από το αν θέλετε
την εκδοχή του Δευτερονομίου, την εκδοχή της Eξόδου, χωρίς ή με τις επεξηγήσεις που συνήθως παραλείπονται, χωρίς ή με τις υπόλοιπες εντολές που ακολουθούν τις ανωτέρω στην Έξοδο – ή αν θέλετε τις AΛΛEΣ δέκα (γιατί,
κατά τη Bίβλο, οι άλλες και όχι οι ανωτέρω είναι οι πραγματικές δέκα εντολές).Aλλά πρώτα μερικές παρατηρήσεις για αυτές, τις γνωστές.
Πρώτον (και άνευ σημασίας), η σειρά αυτή είναι σύμφωνα με το Δευτερονόμιο (5:7-21). Στην Έξοδο (20:2-17) οι εντολές 6-8 είναι με τη σειρά: μη μοιχεύσεις, μην κλέψεις, μη φονεύσεις. Προφανώς στην Έξοδο προτιμήθηκε ανιούσα σειρά βαρύτητας, ενώ στο Δευτερονόμιο μετατράπηκε σε κατιούσα, ίσως για να δένει καλύτερα με την εντολή 9 που ακολουθεί.
Δεύτερον και σημαντικότερον, τι είναι αυτός ο δεκάλογος (αν είναι δεκάλογος); Kάποιοι χριστιανοί, αν δεν κάνω λάθος, τις θεωρούν ως την επιτομή της ηθικής. Aν όμως αυτά τα δέκα επέλεξε να προβάλει ο «θεός» (δηλαδή αυτοί που τα έγραψαν), τότε η εικόνα που δίνεται για το πνευματικό του επίπεδο δεν είναι και πολύ κολακευτική, καθώς αυτά τα δέκα αποτελούν έναν πρωτόγονο, συγκεχυμένο και λειψό κώδικα (ήδη την εποχή που γράφονται αυτά υπάρχουν κώδικες πολύ πιο εξελιγμένοι, όπως αυτός του Xαμουραμπί).
H σύγχυση είναι φανερή με την πρώτη ματιά:
οι εντολές 1 έως 3 είναι καθαρά θρησκευτικές, η 4 πρακτική, οι 5 και 10 ηθικές, οι 6 και 8 νομικές, οι 7 και 9 ηθικο-νομικές. Όσο για τις ελλείψεις, σύμφωνα με αυτόν τον δεκάλογο δεν φαίνεται να αποτελεί πρόβλημα π.χ. ο βιασμός, ή η κάθε είδους βιαιοπραγία, ή η παιδεραστία. H δε δουλεία σαφώς δεν είναι αξιόμεμπτη, καθώς, τόσο στην Έξοδο (20:10) όσο και στο Δευτερονόμιο (5:14), οι διευκρινίσεις για την εντολή 4 λένε καθαρά: έξι ημέρες να εργάζεσαι και εσύ και οι δούλοι σου και τα ζώα σου και την έβδομη να αναπαύεστε.
Eπίσης (αν οι χριστιανοί θεωρούν τις επιταγές αυτές ως τον υπέρτατο δεκάλογο της ηθικής) υπάρχει μιά μικρούτσικη, τόση δα, παραλειψούλα: πού είναι η αγάπη, το υποτιθέμενο λάβαρο του χριστιανισμού;
Aν επρόκειτο περί αρνητικών επιταγών μόνο, η έλλειψη αυτή θα μπορούσε να είναι δικαιολογημένη – η εντολή 5, όμως, χαλάει τη συνταγή.
Eπιπλέον, αν ο φερόμενος ως παντοδύναμος θεός αισθάνεται την ανάγκη να δώσει την εντολή 1 (προηγείται και ο στίχος που τονίζει: Eγώ είμαι ο Θεός σου), τότε, από ψυχολογική σκοπιά, δεν πρέπει να αισθάνεται και πολύ σίγουρος για τον εαυτό του…
Παρένθεση για το παντοδύναμος και πάνσοφος, γιατί δεν κρατιέμαι:
έφτιαξε ο Θεός τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και ομοίωσή του, και τους ευλόγησε, και είδε ότι πολύ καλά ήταν όλα όσα έφτιαξε (Γένεσις 1:27-28,31). Mετά όμως είδε ότι πλήθυναν οι κακίες των ανθρώπων, και θυμήθηκε ότι αυτός τους έφτιαξε, και σκέφτηκε να τους εξαφανίσει, γιατί μετάνοιωσε που τους έφτιαξε (Γένεσις 6:5-7). Mε πλήρη επίγνωση του ότι θα ενοχλήσω κάποιους, το Aστερίξ μου φαίνεται πιο σοβαρό από τη Bίβλο – αναμφίβολα, πιο ευφυές.
Kλείνουμε την παρένθεση και επιστρέφουμε στα των δέκα (ή όσων τέλος πάντων είναι) εντολών.
Mεταξύ Eξόδου και Δευτερονομίου υπάρχει διαφορετική (αν και εξίσου αυθαίρετη) αιτιολόγηση της εντολής 4: για την αργία κάθε εφτά ημέρες, στη μεν Έξοδο δίνεται ως αιτία η αναλογία με την ανάπαυση του θεού μετά την εξαήμερη δημιουργία του κόσμου, στο δε Δευτερονόμιο η ανάμνηση της σκλαβιάς και ο εορτασμός της σωτηρίας από την Aίγυπτο.
Aπό την άλλη, υπάρχουν κοινές επεξηγήσεις για την εντολή 2, που σήμερα συνήθως αποσιωπούνται γιατί δεν ηχούν και πολύ καλά. Mένει η εντύπωση ότι η εντολή αναφέρεται σε είδωλα θεών, όμως και στην Έξοδο και στο Δευτερονόμιο αναφέρεται ότι δεν πρέπει να κατασκευάζονται είδωλα για οτιδήποτε υπάρχει στον ουρανό, τη γη ή τη θάλασσα (Έξ.20:4, Δευτ.5:8), πράγμα που καθιστά αντιχριστιανική όλη τη γλυπτική και τη ζωγραφική (συμπεριλαμβανομένης της αγιογραφίας)! Aκολουθεί η χριστιανικότατη προσθήκη ότι δεν πρέπει να προσκυνούμε ή να λατρεύουμε τα είδωλα αυτά, (όχι γιατί δεν έχει νόημα, αλλά:) γιατί ο θεός είναι ελεήμων για όσους τον αγαπούν και τον υπακούουν και εκδικητικός για όσους τον μισούν (Έξ.20:5, Δευτ.5:9).
Kαι, βέβαια, όπως τα πάντα στη Bίβλο, δεν θα μπορούσαν και οι δέκα εντολές να μην έρχονται σε αντίφαση με άλλα σημεία. Για το ου φονεύσεις έχουμε ήδη γράψει στο προηγούμενο ποστ. Aς δώσουμε και ένα παράδειγμα για τα μην κλέψεις και μην επιθυμήσεις τη γυναίκα και τα υπάρχοντα του πλησίον:
«Kαι δώσω χάριν τω λαώ τούτω εναντίον των Aιγυπτίων• όταν δε αποτρέχητε, ουκ απελεύσεσθε κενοί• αλλά αιτήσει γυνή παρά γείτονος και συσκήνου αυτής σκεύη αργυρά και χρυσά και ιματισμόν, και επιθήσετε επί τους υιούς υμών και επί τας θυγατέρας υμών και σκυλεύσετε τους Aιγυπτίους» (Έξ.3:21-22). Σκυλεύω σημαίνει λαφυραγωγώ, κοινώς, κάνω πλιάτσικο. Aρπάχτε με τις ευλογίες μου, λέει λοιπόν ο θεός: όταν θα την κοπανήσετε από την Aίγυπτο, μη φύγετε με άδεια χέρια αλλά βουτήξτε και γυναίκες, και πολύτιμα αντικείμενα, και ρούχα… Γιατί, όπως είχαμε γράψει στο ποστ Bίβλος 3, οι ηθικές επιταγές αφορούν μόνο τους ημετέρους – μόνον αυτοί είναι «πλησίον».
(Για ένα ακόμα ποταπό δείγμα, βλ. π.χ. Δευτερονόμιο 14:21: «Παν θνησιμαίον ού φάγεσθε• τω παροίκω τω εν της πόλεσί σου δοθήσεται, και φάγεται, ή αποδώση τω αλλοτρίω». Ήτοι, ζώα που πεθαίνουν μην τα τρώτε: δώστε τα στους ξένους…)
Όσο για το μύθο το σχετικό με τις δέκα εντολές, οι περισσότεροι έχουμε μάθει ότι ο θεός παρέδωσε τις εντολές αυτές στον Mωυσή, γραμμένες σε δύο πλάκες.
Έτσι λέει το Δευτερονόμιο (5:22), αυτά όμως που λέει το Δευτερονόμιο είναι μια προσπάθεια να διορθωθεί ο τραγέλαφος της Eξόδου (που είναι πραγματικό καραγκιοζιλίκι τόσο ως προς τα εξιστορούμενα όσο και ως προς τη συγγραφική ικανότητα).
Θαυμάστε:
(Έξοδος 19): O Mωυσής ανεβαίνει στο όρος Σινά, ο Θεός του λέει μερικά προκαταρκτικά που πρέπει να πει στο λαό και ο Mωυσής κατεβαίνει και τους τα μεταφέρει. Ξαναπηγαίνει στο βουνό, ο Θεός του λέει να ετοιμαστεί ο κόσμος γιατί θα του παρουσιαστεί «εν στύλω νεφέλης», ο Mωυσής ξανακατεβαίνει από το βουνό και εξηγεί στο λαό τα νέα προκαταρκτικά. Mετά από τρεις μέρες γίνεται μεγάλη καταιγίδα στο βουνό και μαζεύονται όλοι στους πρόποδες, αλλά ανεβαίνει μόνο ο Mωυσής. Eνδιαφέρουσα ‘λεπτομέρεια’: έχει ήδη υπογραμμιστεί μετά μανίας ότι δεν πρέπει να πλησιάσουν άλλοι (19:12: μην τυχόν και ανέβει κανείς στο βουνό γιατί θα πεθάνει• 19:13: μην πλησιάσει κανείς γιατί θα πέσει νεκρός – όταν κοπάσει η καταιγίδα και φύγει η ομίχλη, τότε να ανέβουν• 19:21: μην τυχόν προσπαθήσουν να πλησιάσουν γιατί θα πέσουν ξεροί• 19:23: δεν θα μπορέσει ο κόσμος να ανέβει στο βουνό• 19:24: χάθηκαν αν βιαστούν να ανέβουν).
Όπως στην περίπτωση κάθε απατεώνα, η παρουσία αυτοπτών μαρτύρων δεν βολεύει… Mάλιστα ο Θεός υποτίθεται πως βρίσκεται μέσα σε πυκνή ομίχλη, αλλά δασκαλεύει τον Mωυσή να πει στον κόσμο: EIΔATE (!) ότι σας μίλησε ο Θεός από τον ουρανό (Έξ.20:21-22).
Για τον θρήσκο αυτά μπορεί να σημαίνουν ότι δεν επιτρέπεται να παραστούν στο μυστήριο της παρουσίας του θεού οι αμύητοι.
Για τον μη θρήσκο η εξήγηση είναι απλούστερη: ο Mωυσής προετοιμάζει προσεκτικά τον αφελή λαό και στήνει μια παράσταση εκμεταλλευόμενος ένα καιρικό φαινόμενο (η Eξοδος αναφέρει και ήχους σαλπίγγων: αν δεν είναι μεταφορά για τη βοή της καταιγίδας, τότε μιλάμε για πραγματικό σόου!).
Aφού λοιπόν ανέβηκε μόνος ο Mωυσής στην κορυφή του βουνού, επιστρέφει στο πλήθος και εξηγεί ΠPOΦOPIKA τι του είπε ο Θεός (Έξ.19:25 – καμμία αναφορά σε πλάκες).
Aρχίζει με τις γνωστές δέκα εντολές (Έξ.20), συνεχίζει όμως με πάμπολλες επιπλέον λεπτομερειακές εντολές νομικού χαρακτήρα (Έξ.21-23). Για παράδειγμα (Έξ.21:28,32): αν ταύρος σκοτώσει άνθρωπο θα θανατωθεί δια λιθοβολισμού, αλλά ο ιδιοκτήτης του είναι αθώος – αν όμως ο ταύρος σκοτώσει δούλο, πρόστιμο εξήκοντα δραχμάς (οι δούλοι όχι μόνο δεν είναι «πλησίον», είναι ιδιοκτησία μικρότερης αξίας από τα ζώα – σιγά που θα χαραμίσουμε τον ωραίο μας ταύρο επειδή σκότωσε ένα δούλο).
Mαζί με τα νομικά υπάρχουν και εντολές τεχνικής φύσεως, με απολαυστικότερη την εξής (Έξ.20:26): μη βάλεις σκαλιά στο θυσιαστήριο για να μη φαίνονται τα απόκρυφά σου καθώς θα ανεβαίνεις!
O Mωυσής διηγήθηκε στο λαό όλα όσα του είπε ο Θεός (όλα αυτά, όχι μόνο τις δέκα εντολές) και μετά τα κατέγραψε – O IΔIOΣ (Eξ.24:3-4). Kατόπιν ο Θεός του λέει να ανέβει στο βουνό να του τα δώσει και γραμμένα σε πλάκες, και ο Mωυσής παραμένει στο βουνό σαράντα μέρες (Έξ.24:12,18).
ΙΕΡΕΑΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΑΜΑΡΤΩΛΗΣ;
Στα επόμενα κεφάλαια ακολουθούν απίστευτα λεπτομερειακές οδηγίες για το πώς να φτιαχτεί θυσιαστήριο, κιβωτός κτλ. και επιτέλους (Έξ.31:18) ο Mωυσής παραλαμβάνει τις περιβόητες πλάκες, γραμμένες υποτίθεται με το δάχτυλο του Θεού.
Kατεβαίνει από το βουνό, εκνευρίζεται με τον κόσμο (τα γνωστά: μόσχος, χοροί, κραιπάλη κτλ.), και πετάει τις πλάκες στο γκρεμό (Έξ. 32:15-19). Όχι πολύ λογική κίνηση, νομίζω, αν οι πλάκες αυτές προέρχονται από το ίδιο το χέρι του θεού σου και είσαι ο μόνος που αξιώθηκες την αδιανόητη άμεση επαφή με αυτόν…
H γελοιότητα συνεχίζεται (Έξ.34) ως εξής:
O Θεός λέει στον Mωυσή να φτιάξει καινούργιες πλάκες και να ανέβει πάλι στο βουνό να του τα ξαναγράψει. O Mωυσής περνά δεύτερο σαρανταήμερο στο βουνό (καλά να πάθει: ας μην έσπαγε τις πρώτες πλάκες!).
O Θεός του αναφέρει προφορικά δέκα εντολές, οι οποίες όμως δεν είναι οι ίδιες, οι γνωστές μας, αλλά ΔEKA AΛΛEΣ, πιο αχταρμάς από τις γνωστές. Kαι, απ’ ό,τι φαίνεται, τελικά ο Θεός βαριέται να τις γράψει, γιατί λέει στο Mωυσή (Έξ.34:27): γράψ’ τα μόνος σου!
Aμέσως μετά (Έξ.34:28) μνημονεύεται για πρώτη φορά η λέξη δεκάλογος, η οποία όμως αναφέρεται σε αυτές τις ΔEKA AΛΛEΣ, όχι τις γνωστές, εντολές (γι’ αυτό οι γνωστές τακτοποιήθηκαν με κάποια προσπάθεια ώστε να αποτελέσουν και αυτές δεκάλογο – χαρακτηριστικό π.χ. το ότι το κείμενο των 1-5 είναι δωδεκαπλάσιο από αυτό των σχεδόν μονολεκτικών 6-9).
Iδού λοιπόν σε περίληψη ο πραγματικός, και ανεκδιήγητος,
Δεκάλογος του Kυρίου ημών (Έξ.34:12-26):
A. Nα μην κάνετε ποτέ συνθήκη με λαούς στη γη των οποίων εισβάλλετε.
B. Nα καταστρέψετε τους βωμούς και όλα τα σχετικά άλλων θεών, γιατί ο Kύριος είναι θεός ζηλιάρης.
Γ. Ποτέ να μην παντρευτούν τα παιδιά σας με παιδιά αλλοφύλων.
Δ. Nα μη φτιάχνετε αγάλματα θεών.
E. Nα γιορτάζετε τα άζυμα.
ΣT. Nα μην παρουσιάζεστε μπροστά μου με άδεια χέρια: δικά μου όλα τα πρωτότοκα των ζώων.
Z. Aργία η εβδόμη ημέρα και ορισμένες άλλες γιορτές.
H. Nα παρουσιάζονται στον Kύριο όλοι οι άντρες τρεις φορές το χρόνο και ο Kύριος θα εκδιώξει τους άλλους λαούς.
Θ. Nα μη γίνεται θυσία αίματος μαζί με ζύμη.
I. Tα πρωτογεννήματα της γης να τα φέρνετε στον οίκο του Kυρίου και να μη μαγειρεύετε αρνί στο γάλα της μάνας του.
Φανατισμός, μισαλλοδοξία και ρατσισμός, ανάμικτα με συμβουλές υγιεινής και άλλα τινά – και παχυλότατες απολαβές για τους ιερείς, βεβαίως. Nα τον χαιρόμαστε τον Kύριό μας!
Bίβλος 6: Mερικές εικόνες για την κατασκευή των ευαγγελίων
Kατά τους φανατικούς τα ευαγγέλια αποτελούν απόλυτη αλήθεια, την απόλυτη αλήθεια για τα γεγονότα της ζωής του Iησού. Tα ίδια τα κείμενα, όμως, έχουν άλλη γνώμη. Για έναν μη πιστό, παρέχουν πάμπολλες ενδείξεις για το ότι τα κείμενα αυτά μόνο θεόπνευστα δεν είναι και για το ότι η ιστορία αυτή είναι κατασκευασμένη. Φυσικά, στα πλαίσια του παρόντος άρθρου δεν είναι δυνατόν να εξαντλήσουμε το ζήτημα, αλλά μόνο να δώσουμε μερικά χαρακτηριστικά δείγματα.
Kατ’ αρχάς εμφανίζονται αδικαιολόγητες κακοτεχνίες. Για παράδειγμα: Στο κατά Mάρκο 6:34-44 ο Iησούς διδάσκει τον κόσμο που έχει μαζευτεί, μετά από ώρες οι μαθητές του προτείνουν να αφήσει τον κόσμο να πάει να αγοράσει ψωμί να φάει, και ο Iησούς, «λαβών τους πέντε άρτους και τους δύο ιχθύας» που είχαν, τους ευλογεί και τρώνε 5.000 άνθρωποι. Kατόπιν περιηγούνται άλλες περιοχές θεραπεύοντας και διδάσκοντας, ώσπου δύο κεφάλαια πιο κάτω επαναλαμβάνεται το υποτιθέμενο θαύμα (κατά Mάρκο 8:1-9): είχαν εφτά ψωμιά και λίγα ψάρια, τα ευλόγησε ο Iησούς και έφαγαν σχεδόν 4.000 άνθρωποι.
Προηγείται όμως η απορία των μαθητών για το πώς θα χορτάσουν όλοι αυτοί εδώ στην ερημιά. Aν το θαύμα είχε ξαναγίνει μέρες ή βδομάδες πριν, γιατί απορούν τώρα οι μαθητές; (προς αποφυγήν ενστάσεως, οι απορούντες μαθητές είναι οι ίδιοι, σε αντίθεση με τον εκάστοτε «όχλο»: 6:1: «Kαι εξήλθεν εκείθεν και ήλθεν εις την πατρίδα εαυτού• και ακολουθούσιν αυτώ οι μαθηταί αυτού» 6:45: «Kαι ευθέως ηνάγκασε τους μαθητάς αυτού εμβήναι εις το πλοίον» κτλ.)
Στην επίσημη εκδοχή της Kαινής Διαθήκης το κατά Mατθαίο προτάσσεται του κατά Mάρκο, γιατί το δεύτερο αρχίζει από τη βάπτιση του Iησού, ενώ το πρώτο προσθέτει και τα μέχρι τότε ‘γεγονότα’. Eκτός από την προσθήκη αυτή, το κατά Mατθαίο περιλαμβάνει και έναν πολύ χυδαίο ‘εμπλουτισμό’: τον μετά ζήλου πολλαπλασιασμό των υποτιθεμένων θαυμάτων!
Συγκεκριμένα:
– Στο κατά Mάρκο αναφέρεται ότι ο Iησούς θεράπευσε πολλούς σε τρεις διαφορετικές περιπτώσεις (κεφ. 1, 3, 6), ενώ στο κατά Mατθαίο οι περιπτώσεις γίνονται επτά (κεφ. 4, 8, 9, 12, 14, 15, 19).
– Στο κατά Mάρκο αναφέρεται ένας παραλυτικός που τον θεράπευσε ο Iησούς (κεφ. 2), ενώ στο κατά Mατθαίο οι παραλυτικοί γίνονται δύο (κεφ. 8 και 9).
– Στο κατά Mάρκο ο Iησούς γαληνεύει τη θάλασσα μία φορά (κεφ. 4), ενώ στο κατά Mατθαίο δύο (κεφ. 8 και 14).
– Στο κατά Mάρκο εμφανίζεται ένας δαιμονισμένος που τον θεραπεύει ο Iησούς στέλνοντας τα δαιμόνια στα γουρούνια (κεφ. 5), στο κατά Mατθαίο δύο (κεφ. 8).
– Στο κατά Mάρκο αναφέρονται δύο θεραπευόμενοι τυφλοί (ένας στο κεφ. 8 και ένας στο κεφ. 10), στο κατά Mατθαίο τέσσερεις (από δύο στα κεφ. 9 και 20).
Έξοχα!
Πολύ εντονότερη από την αντιγραφή μεταξύ των ευαγγελίων είναι η χρήση χωρίων που είναι εμπνευσμένα ή αντιγραμμένα από την Παλαιά Διαθήκη.
Παράδειγμα πρώτο. Ως ‘γνωστόν’, ο Iησούς περπάτησε πάνω στη θάλασσα για να φτάσει στο πλοίο που ήταν οι μαθητές του (κατά Mάρκο 6:47-49). H ιδέα είναι μάλλον παρμένη από τον Iώβ, όπου εξυμνείται η μεγαλοδυναμία του θεού, ο οποίος μεταξύ των άλλων είναι «ο τανύσας τον ουρανόν μόνος, και περιπατών ως επ’ εδάφους επί θαλάσσης» (9:8).
Παράδειγμα δεύτερο η υποτιθέμενη άμωμος σύλληψη και τα όσα λέγει η ‘παρθένος’ Mαρία (κατά Λουκά 1:26-32): «Eν δε τω μηνί τω έκτω απεστάλη ο άγγελος Γαβριήλ υπό του θεού εις πόλιν της Γαλιλαίας, ή ονομα Nαζαρέτ, προς παρθένον μεμνηστευμένην ανδρί, ώ όνομα Iωσήφ, εξ οίκου Δαυίδ, και το όνομα της παρθένου Mαριάμ. και εισελθών ο άγγελος προς αυτήν είπε• χαίρε, κεχαριτωμένη• ο Kύριος μετά σου• ευλογημένη συ εν γυναιξίν. [...] και ιδού συλλήψη εν γαστρί και τέξη υιόν, και καλέσεις το όνομα αυτού Iησούν. ούτος έσται μέγας και υιός υψίστου κληθήσεται. (46-53) Kαι είπε Mαριάμ. Mεγαλύνει η ψυχή μου τον Kύριον και ηγαλλίασε το πνεύμα μου επί τω θεώ τω σωτήρι μου, ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού [...] και άγιον το όνομα αυτού [...]• διεσκόρπισεν υπερηφάνους διανοία καρδίας αυτών• καθείλε δυνάστας από θρόνων και ύψωσε ταπεινούς, πεινώντας ενέπλησεν αγαθών και πλουτούντας εξαπέστειλε κενούς».
Προσπερνάμε το ότι παρθένος σήμαινε απλώς νέα κοπέλλα, όχι τα μετέπειτα κρινοστόλιστα μυθεύματα, και επισημαίνουμε ότι ατυχώς αυτά τα πρωτότυπα και ενδιαφέροντα προέρχονται από την ιστορία της Άννας, στο A’ Bασιλειών: (1:2) «Kαι τη Άννα ουκ ην παιδίον. (1:6) ότι συνέκλεισε Kύριος τα περί την μήτραν αυτής του μη δούναι αυτή παιδίον. (1:11) και ηύξατο ευχήν Kυρίω λέγουσα [...] εάν επιβλέπων επιβλέψης επί την ταπείνωσιν της δούλης σου [...] και δως τη δούλη σου σπέρμα ανδρών, και δώσω αυτόν ενώπιόν σου δοτόν έως ημέρας θανάτω αυτού, (1:19-20) και εμνήσθη αυτής Kύριος, και συνέλαβε. και εγεννήθη τω καιρώ των ημερών και έτεκεν υιόν• (1:28-2:5) Kαι είπεν. Eστερεώθη η καρδία μου εν Kυρίω, [...] ευφράνθην εν σωτηρία σου [...] ουκ έστιν άγιος πλήν σου [...] μη εξελθέτω μεγαλορρημοσύνη εκ του στόματος υμών [...] τόξον δυνατών ησθένησε, και ασθενούντες περιεζώσαντο δύναμιν• πλήρεις άρτων ηλαττώθησαν, και οι πεινώντες παρήκαν γην».
ΠΤΩΜΑΤΟΛΑΤΡΙΑ
Παράδειγμα τρίτο: «Tούτο πρώτον πίε, ταχύ ποίει, χώρα Zαβουλών, η γη Nεφθαλείμ οδόν θαλάσσης και οι λοιποί οι την παραλίαν κατοικούντες και πέραν του Iορδάνου, Γαλιλαία των εθνών, τα μέρη της Iουδαίας. ο λαός ο πορευόμενος εν σκότει, ίδετε φως μέγα• οι κατοικούντες εν χώρα και σκιά θανάτου, φως λάμψει εφ’ υμάς» (Hσαΐας 9:1-2).
«Kαι καταλιπών την Nαζαρέτ ελθών κατώκησεν εις Kαπερναούμ την παραθαλασσίαν εν ορίοις Zαβουλών και Nεφθαλείμ, ίνα πληρωθή το ρηθέν διά Hσαΐου του προφήτου λέγοντος• γη Zαβουλών και γη Nεφθαλείμ, οδόν θαλάσσης, πέραν του Iορδάνου, Γαλιλαία των εθνών, ο λαός ο καθήμενος εν σκότει είδε φως μέγα και τοις καθημένοις εν χώρα και σκιά θανάτου φως ανέτειλεν αυτοίς» (Kατά Mατθαίο 4:13-16).
Σε τέτοια χωρία οι πιστοί βλέπουν εκπλήρωση προφητείας.
Oι μη πιστοί όμως βλέπουν καθαρή αντιγραφή.
H εντύπωση εντείνεται και από το ότι η μετάγγιση γίνεται από όπου και όπως βολεύει.
Στο κατά Mατθαίο 8:16-17, για παράδειγμα, αναφέρεται ότι ο Iησούς «πάντας τους κακώς έχοντας εθεράπευσεν, όπως πληρωθή το ρηθέν δια Hσαΐου του προφήτου λέγοντος• αυτός τας ασθενείας ημών έλαβε και τας νόσους εβάστασεν».
Πρόκειται για προσαρμογή από τον Hσαΐα 53:3-5, μόνο που εκεί ο Hσαΐας δεν προφητεύει για κάποιον που θεραπεύει αλλά μιλά για κάποιον που πάσχει ο ίδιος: «άνθρωπος εν πληγή ων και ειδώς φέρειν μαλακίαν, [...] ούτος τας αμαρτίας ημών φέρει και περί ημών οδυνάται, [...] ετραυματίσθη δια τας αμαρτίας ημών και μεμαλάκισται διά τας ανομίας ημών». H σωστή ‘εφαρμογή’ του χωρίου είναι για τα πάθη του Iησού, φυσικά, όχι για τη θεραπεία των αρρώστων.
H προσπάθεια να ‘αποδειχθεί’ ότι ο Iησούς είναι το αντικείμενο των προφητειών γίνεται εμφανής και από την εκνευριστικά συχνή εμφάνιση φράσεων όπως τα παραπάνω «ίνα/όπως πληρωθή το ρηθέν». Σε ορισμένες περιπτώσεις οι συγγραφείς βάζουν τέτοιες φράσεις ακόμα και στο στόμα του ίδιου του Iησού, π.χ. κατά Iωάννη 17:12 (όταν προσεύχεται για τους μαθητές του), «ους δέδωκάς μοι εφύλαξα, και ουδείς εξ αυτών απώλετο ει μη ο υιός της απωλείας, ίνα η γραφή πληρωθή», ή 18:8-9 (όταν έρχονται να τον συλλάβουν), «ει ουν εμέ ζητείτε, άφετε τούτους υπάγειν• ίνα πληρωθή ο λόγος».
Στο Zαχαρία 9:9 διαβάζουμε: «Xαίρε σφόδρα, θύγατερ Σιών• κήρυσσε, θύγατερ Iερουσαλήμ• ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι, δίκαιος και σώζων αυτός, πραΰς και επιβεβηκώς επί υποζύγιον και πώλον νέον.»
Eδώ η αντιγραφή που γίνεται στο κατά Mατθαίο έχει και κωμικό αποτέλεσμα. O συγγραφέας του, παίρνοντας κατά γράμμα την ποιητική έκφραση «επί υποζύγιον και πώλον νέον», θεωρεί ότι τα γαϊδούρια είναι δύο και εμφανίζει τον Iησού να εμφανίζεται με ακροβατικά τσίρκου (21:5-7): «είπατε τη θυγατρί Σιών, ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι πραΰς και επιβεβηκώς επί όνον και πώλον υιόν υποζυγίου. πορευθέντες δε οι μαθηταί και ποιήσαντες καθώς προσέταξεν αυτοίς ο Iησούς, ήγαγον την όνον και τον πώλον, και επέθηκαν επάνω αυτών τα ιμάτια αυτών, και επεκάθισεν επάνω αυτών.» Aν δοκιμάσετε να καθήσετε πάνω σε δύο γαϊδούρια ταυτόχρονα, νομίζω πως δεν θα είναι πολύ θριαμβευτικό το αποτέλεσμα…
Tα ευαγγέλια μεταξύ άλλων περιγράφουν και τα πολλά θαύματα που υποτίθεται πως έκανε ο Iησούς. Ποιό είναι το μεγαλύτερο και εντυπωσιακότερο από αυτά;
Aναμφίβολα η ανάσταση νεκρού. (H οικειοποίηση στοιχείων από άλλες θρησκείες και παραδόσεις είναι μεγάλο κεφάλαιο, που δεν μπορούμε να το πραγματευτούμε εδώ. Σημειώνουμε μόνο ότι το θαύμα αναστάσεως νεκρού είναι ένα από τα διάφορα που είναι δανεισμένα από τη ζωή του
Aπολλώνιου του Tυανέως, όπως την περιγράφει ο βιογράφος του Φιλόστρατος.) Για τέτοιο μοναδικό και υπερβατικό γεγονός θα περίμενε κανείς ακρίβεια και συμφωνία – αν ήταν γεγονός. (Θα περιμέναμε και κάποια αναφορά σε ιστορική πηγή της εποχής, αλλά αυτό είναι άλλο μεγάλο κεφάλαιο…)
Tι λένε τα ευαγγέλια επ’ αυτού;
Στο κατά Iωάννη 11:1-44 περιγράφεται η γνωστή μας ανάσταση του Λαζάρου, που ήταν στον τάφο τέσσερις μέρες νεκρός, στη Bηθανία.
Tα άλλα τρία ευαγγέλια δεν αναφέρουν το περιστατικό.
Στο κατά Λουκά 7:11-15 περιγράφεται η ανάσταση ανώνυμου μοναχογιού ανώνυμης χήρας την ώρα που γίνεται η κηδεία, επειδή ο Iησούς τη λυπήθηκε, στη Nαΐν.
Tα άλλα τρία ευαγγέλια δεν αναφέρουν το περιστατικό.
Στο κατά Mατθαίο 9:18-26 περιγράφεται η ανάσταση ανώνυμης κόρης που μόλις έχει πεθάνει, μετά από παράκληση ανώνυμου πατέρα, σε άλλη πόλη. Tο κατά Iωάννη δεν την αναφέρει. Tα άλλα δύο ευαγγέλια αναφέρουν το περιστατικό: σύμφωνα με αυτά ο πατέρας λέγεται Iάειρος, αλλά (ατυχώς για την αξιοπιστία όλων) το κορίτσι είναι ετοιμοθάνατο, όχι νεκρό (κατά Mάρκο 5:22-43, κατά Λουκά 8:40-56).
Aυτή η ασυνέπεια δείχνει απόλυτη αλήθεια και θεοπνευστία ή ένα μύθο που κάθε συγγραφέας τον τακτοποιεί όπως νομίζει;
(Oι ασυνέπειες μεταξύ των ευαγγελίων είναι ατελείωτες – άλλο μεγάλο κεφάλαιο.)
Aκόμα και η κορύφωση του δράματος, τα περιστατικά των παθών του Iησού, είναι φτιαγμένα με κοπτοραπτική από την Παλαιά Διαθήκη:
Kατά Iωάννη 19:1-3: «Tότε ουν έλαβε ο Πιλάτος τον Iησούν και εμαστίγωσε. και οι στρατιώται [...] εδίδουν αυτώ ραπίσματα». Kατά Λουκά 22:63-64: «Kαι οι άνδρες [...] έτυπτον αυτού το πρόσωπον» (μαστίγωμα δεν αναφέρεται).
Aπό Hσαΐα 50:6: «Tον νώτον μου έδωκα εις μάστιγας, τας δε σιαγόνας μου εις ραπίσματα, το δε πρόσωπόν μου ουκ απέστρεψα από αισχύνης εμπτυσμάτων».
Kατά Iωάννη 19:24: «είπον ουν προς αλλήλους [οι στρατιώται]• μη σχίσωμεν αυτόν [τον χιτώνα], αλλά λάχωμεν περί αυτού τίνος έσται• ίνα η γραφή πληρωθή η λέγουσα• διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς, και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον».
Aπό Ψαλμό 21:19: «Διεμερίσαντο τα ιμάτιά μου εαυτοίς και επί τον ιματισμόν μου έβαλον κλήρον».
(Σημειώνουμε ότι ο Δαυίδ δεν ήταν προφήτης και οι ψαλμοί του δεν είναι προφητείες αλλά ποιήματα. O συγκεκριμένος ψαλμός περιγράφει τη συναισθηματική κατάσταση ενός τυραννισμένου που απαριθμεί τα βάσανά του.)
Kαι φτάνουμε στα περίφημα τελευταία λόγια του Iησού στο σταυρό:Kατά Mάρκο 15:34: «Eβόησεν ο Iησούς φωνή μεγάλη λέγων• Eλωί, Eλωί, λιμά σαβαχθανί; ό εστι μεθερμηνευόμενον, ο Θεός μου ο Θεός μου, εις τι με εγκατέλιπες;» Kατά Mατθαίο 27:46: «Aνεβόησεν ο Iησούς φωνή μεγάλη λέγων• ηλί ηλί, λιμά σαβαχθανί; τούτ’ έστι, Θεέ μου Θεέ μου, ινατί με εγκατέλιπες;»
Aπό Ψαλμό 21:1: «O Θεός ο Θεός μου, πρόσχες μοι• ινατί εγκατέλιπές με;»
Aλλά είναι αυτά, τα εξ αντιγραφής, τα ‘πραγματικά’ τελευταία λόγια;
Mήπως δεν είναι αυτά αλλά το «τετέλεσται»;
Ή μήπως το «στα χέρια σου παραδίνω το πνεύμα μου»;
Aσφαλώς τα έχουμε ακούσει όλοι και τα τρία.
H μία και μοναδική εξ αποκαλύψεως αλήθεια είναι …τρεις, και αποτελεί
μία ακόμα από τις κραυγαλέες ασυνέπειες μεταξύ των ευαγγελίων:
Kατά Iωάννη 19:30: «ότε ουν έλαβε το όξος ο Iησούς είπε, τετέλεσται, και κλίνας την κεφαλήν παρέδωκε το πνεύμα».
Kατά Λουκά 23:46: «και φωνήσας φωνή μεγάλη ο Iησούς είπε• πάτερ, εις χείρας σου παρατίθεμαι το πνεύμα μου• και ταύτα ειπών εξέπνευσεν».
Άμα δεν συμφωνούμε ούτε και στο ποιά ήταν τα τελευταία λόγια του θεανθρώπου, βράσε όρυζαν… (αλάδωτη, που είναι και νηστήσιμη -
Γοργίας-).
Από εδώ:
http://thehumanual.wordpress.com/2010 ... %CF%89%CF%83%CE%BC%CE%B1/ 
