Οδ. Ελύτης, Γέννεσις - Άξιον εστί

• Στην αρχή το φως και η ώρα η πρώτη
  που τα χείλη ακόμη στον πηλό
  δοκιμάζουν τα πράγματα του κόσμου
  Αίμα πράσινο και βολβοί στη γη χρυσοί
  Πανωραία στον ύπνο της άπλωσε και η θάλασσα
  γάζες αιθέρος τις αλεύκαντες
  κάτω απ’ τις χαρουπιές και τους μεγάλους όρθιους φοίνικες
  Εκεί μόνος αντίκρισα
  τον κόσμο
  κλαίγοντας γοερά
  Η ψυχή μου ζητούσε Σηματωρό και Κήρυκα
  Είδα τότε θυμάμαι
  τις τρεις Μαύρες Γυναίκες
  να σηκώνουν τα χέρια κατά την Ανατολή
  Χρυσωμένη τη ράχη τους και το νέφος που άφηναν
  λίγο λίγο σβήνοντας
  δεξιά και φυτά σχημάτων άλλων
  Ήταν ο ήλιος με τον άξονά του μέσα μου
  πολυάχτιδος όλος που καλούσε και αυτός
  αλήθεια πού ήμουνα
  Ο πολλούς αιώνες πριν
  Ο ακόμη χλωρός μες στη φωτιά
  Ο άκοπος απ’ τον ουρανό
  Ένιωσα ήρθε κι έσκυψε
  πάνω απ’ το λίκνο μου
  ίδια η μνήμη γινάμενη παρόν
  τη φωνή πήρε των δέντρων, των κυμάτων:
  «Εντολή σου» είπε «αυτός ο κόσμος
  και γραμμένος μες στα σπλάχνα σου είναι
  Διάβασε και προσπάθησε
  και πολέμησε» είπε
  «Ο καθείς και τα όπλα του» είπε
  Και τα χέρια του άπλωσε όπως κάνει
  νέος δόκιμος θεός για να πλάσει μαζί
  αλγηδόνα κι ευφροσύνη.
  Πρώτα σύρθηκαν με δύναμη
  και ψηλά πάνω από τα μπεντένια ξεκαρφώθηκαν πέφτοντας
  οι Εφτά Μπαλτάδες
  καταπώς η Καταιγίδα
  στο σημείο μηδέν όπου ευωδιάζει
  απαρχής πάλι ένα πουλί
  καθαρό παλιννοστούσε το αίμα
  και τα τέρατα έπαιρναν την όψη ανθρώπου
  Τόσο εύλογο το Ακατανόητο
  Ύστερα και οι άνεμοι όλοι της φαμίλιας μου έφτασαν
  τ’ αγόρια με τα φουσκωμένα μάγουλα
  και τις πράσινες πλατιές ουρές όμοια Γοργόνες
  και άλλοι γέροντες γνώριμοι παλαιοί
  οστρακόδερμοι γενειοφόροι
  Και το νέφος εχώρισαν στα δύο και αυτό πάλι στα τέσσερα
  και το λίγο που απόμεινε φύσηξαν και ξαπόστειλαν στο Βορρά
  Με πλατύ πάτησε πόδι στα νερά και αγέρωχος ο μέγας Κούλες
  Η γραμμή του ορίζοντα έλαμψε
  ορατή και πυκνή και αδιαπέραστη
  
  Αυτός ο πρώτος ύμνος.
  
  Και αυτός αλήθεια που ήμουνα
  Ο πολλούς αιώνες πριν
  Ο ακόμη χλωρός μες στη φωτιά
  Ο Αχειροποίητος
  με το δάχτυλο έσυρε τις μακρινές γραμμές
  ανεβαίνοντας κάποτε ψηλά με οξύτητα
  και φορές πιο χαμηλά οι καμπύλες απαλές
  μία μέσα στην άλλη
  στεριές μεγάλες που ένιωσα
  να μυρίζουνε χώμα όπως η νόηση
  Τόσο ήταν αλήθεια
  που πιστά μ’ ακολούθησε το χώμα
  έγινε σε μεριές κρυφές πιο κόκκινο
  και αλλού με πολλές μικρές πευκοβελόνες
  Ύστερα πιο νωχελικά
  οι λόφοι οι κατωφέρειες
  άλλοτε και το χέρι αργό σε ανάπαυση
  τα λαγκάδια οι κάμποι
  και άξαφνα πάλι βράχοι άγριοι και γυμνοί
  δυνατές πολύ παρορμήσεις
  Μια στιγμή που εστάθηκε να στοχαστεί
  κάτι δύσκολο ή κάτι το υψηλό:
  ο Όλυμπος, ο Ταΰγετος
  «Κάτι που να σου σταθεί βοηθός
  και αφού πεθάνεις» είπε
  Και στις πέτρες μέσα τράβηξε κλωστές
  κι απ’ τα σπλάχνα της γης ανέβασε σχιστόλιθο
  ένα γύρο σ’ όλη την πλαγιά τα πλατιά στερέωσε σκαλοπάτια
  Εκεί μόνος απίθωσε
  κρήνες λευκές μαρμάρινες
  μύλους ανέμων
  τρούλους ρόδινους μικρούς
  και ψηλούς διάτρητους περιστεριώνες
  Αρετή με τις τέσσερις ορθές γωνίες
  Κι επειδή συλλογίστηκεν
  ωραία που είναι στην αγκαλιά ο ένας του άλλου
  γέμισαν έρωτα οι μεγάλες γούρνες
  αγαθά σκύψανε τα ζώα μοσκάρια και αγελάδες
  σαν να μην ήτανε στον κόσμο πειρασμός κανένας
  και να μην είχαν γίνει ακόμη τα μαχαίρια
  «Η ειρήνη θέλει δύναμη να την αντέξεις» είπε
  και στροφή γύρω του κάνοντας μ’ ανοιχτές παλάμες έσπειρε
  φλόμους κρόκους καμπανούλες
  όλων των ειδών της γης τ’ αστέρια
  τρυπημένα στο ένα φύλλο τους για σημείο καταγωγής
  και υπεροχή και δύναμη
  
  ΑΥΤΟΣ
  ο κόσμος, ο μικρός, ο μέγας!
  
  Αλλά πριν ακούσω αγέρα ή μουσική
  που κινούσα σε ξάγναντο να βγω
  μιαν απέραντη κόκκινη άμμο ανέβαινα
  με τη φτέρνα μου σβήνοντας την Ιστορία
  πάλευα τα σεντόνια Ήταν αυτό που γύρευα
  και αθώο και ριγηλό σαν αμπελώνας
  και βαθύ και αχάραγο σαν η άλλη όψη τ’ ουρανού
  Κάτι λίγο ψυχής μέσα στην άργιλο
  Τότε είπε και γεννήθηκεν η θάλασσα
  Και είδα και θαύμασα
  Και στη μέση της έσπειρε κόσμους μικρούς κατ’ εικόνα
  και ομοίωσή μου:
  Ίπποι πέτρινοι με τη χαίτη ορθή
  και γαλήνιοι αμφορείς
  και λοξές δελφινιών ράχες
  η Ίος η Σίκινος η Σέριφος η Μήλος
  «Κάθε λέξη κι από’ να χελιδόνι
  για να σου φέρνει την άνοιξη μέσα στο θέρος» είπε
  «Και πολλά τα λιόδεντρα
  που να κρησάρουν στα χέρια τους το φως
  κι ελαφρό ν’ απλώνεται στον ύπνο σου
  και πολλά τα τζιτζίκια
  που να μην τα νιώθεις
  όπως δεν νιώθεις το σφυγμό στο χέρι σου
  αλλά λίγο το νερό
  για να το’ χεις θεό και να κατέχεις τι σημαίνει ο λόγος του
  και το δέντρο μονάχο του
  χωρίς κοπάδι
  για να το κάνεις φίλο σου
  και να γνωρίζεις τ’ ακριβό τ’ όνομα
  φτενό στα πόδια σου το χώμα
  για να μην έχεις πού ν’ απλώσεις ρίζα
  και να τραβάς του βάθους ολοένα
  και πλατύς επάνου ο ουρανός
  για να διαβάζεις μόνος σου την απεραντοσύνη»

Οδ. Ελύτης, Γέννεσις - Άξιον εστί