ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ Ο ΕΣΤΕΜΜΕΝΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ή Ο ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ;

 ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ, 

Ο ΕΣΤΕΜΜΕΝΟΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ή Ο ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ;

 

Γεννήθηκε Μάιο του 332 μ.Χ.

Πέθανε 26 Ιουνίου του 363 μ.Χ.

Από καιρό ήθελα να αναπτύξω λίγο το θέμα του Μεγάλου αυτού Αυτοκράτορα του Βυζαντίου, αλλά πολύ μεγαλύτερου "'Έλληνα" Φιλοσόφου.

Πιστεύω ότι όσα έχουν φτάσει σε μάς και που ΔΥΣΤΥΧΩΣ ακόμα διδάσκονται στα σχολεία μας, είναι πέρα για πέρα ανακριβή.

Ας δούμε λοιπόν επιγραμματικά κάποια στοιχεία, του Μεγάλου αυτού Ανδρός.

Ο Φλάβιος Κλαύδιος Ιουλιανός, γεννήθηκε το Μάιο του 332 μ.Χ στη Κωνσταντινούπολη.
Πατέρας του ήταν ο Ιούλιος Κωνσταντίνος, ετεροθαλής αδελφός του "Μεγάλου" Κωνσταντίνου και μητέρα του η Βασιλίνα, κόρη αριστοκρατικής οικογένειας που πέθανε 5 μόλις μήνες μετά τη γέννηση του Ιουλιανού. 

Και ο πατέρας του δολοφονήθηκε (πράγμα σύνηθες για το Βυζάντιο και του τρόπου ζωής των Βυζαντινών), 3 μήνες μετά από το θάνατο του "Μεγάλου" Κωνσταντίνου (22 Μαίου 337) όταν ο Ιουλιανός ήταν 5 ετών.     Η αυτοκρατορία αφέθηκε στους 3 γιους του Κωνσταντίνου του μέγα: Κώνστα, Κωνστάντιο και Κωνσταντίνο.
Την εκπαίδευση του Ιουλιανού, την ανέλαβε στην παιδική του ηλικία ο επίσκοπος Νικομήδειας, Ευσέβιος. Αυτός τον εισήγαγε στη μελέτη των Αγίων Γραφών, ενώ παράλληλα σχεδόν ο Μαρδόνιος, σοφώτατος παιδαγωγός και της μητέρας του Ιουλιανού, τον δίδαξε τα Κλασσικά Γράμματα μέσα από το Ομηρικό 'Εργο, την Ελληνική Φιλοσοφία μέσα από τα γραπτά του Πλάτωνα και γενικά του ενέπνευσε την μεγάλη αγάπη που είχε ο Ιουλιανός για ΚΑΘΕ ΤΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟ.
Μαζί με τον αδερφό του Γάλλο (μελλοντικό κληρονόμο του θρόνου) ζει έγκλειστος στη Καππαδοκία.
Το 354 στο Μιλάνο ο Κωνστάντιος δολοφονεί (τι πρωτότυπο!!!) τον διάδοχο του θρόνου Γάλλο, όπως ακριβώς είχε πράξει και στο παρελθόν (337) με ΟΛΑ τα μέλη της οικογένειας του Ιουλιανού.

Εδώ τον Ιουλιανό τον γλίτωσε περισσότερο ο διανοούμενος χαρακτήρας του, παρά η Αυτοκράτειρα Ευσέβια όπως λέγεται.      Το καλοκαίρι του 355 πηγαίνει στην Αθήνα για σπουδές.
Είχε για συμμαθητές του τους Μέγα Βασίλειο και Γρηγόριο Ναζηανζινό!!!
Το ίδιο έτος ο Κωνστάντιος του δίνει για γυναίκα του την Ελένη και τον ανακηρύσει Καίσαρα της Γαλατίας.      Το Νοέμβριο του 361 πεθαίνει ο Κωνστάντιος και πανηγυρικά ανακηρύσεται Αυτοκράτορας του Βυζαντίου ο Ιουλιανός.
Από το 361 έως το 363 (2 μόλις χρόνια) σαν Αυτοκράτορας εξέδωσε διατάγματα περί της Ανεξιθρησκίας, ανακαλεί από την εξορία τους ορθόδοξους Χριστιανούς που είχαν εκδιωχθεί από τον αρειανιστή Κωνστάντιο, σταματά δια νόμου τις κρατικές επιχορηγήσεις προς την Χριστιανική Εκκλησία, απαγορεύει να τον αποκαλούν "Δεσπότη", προσπαθεί να συμφιλιώσει τους Εθνικούς με τους Χριστιανούς.
Παρόλα ταύτα σκληραίνει τη στάση του απέναντι στους χριστιανούς, εκδίδει διατάγματα που αποκλείουν τους χριστιανούς δασκάλους από τη παιδεία, απαγορεύει τα κληροδοτήματα προς την εκκλησία και τους επιβάλει να επισκευάσουν τις όποιες ζημιές προξένησαν στα ιερά των εθνικών.
Η απάντηση των χριστιανών προς τη στάση του αυτοκράτορα, είναι να πυρπολήσουν (οι χριστιανοί) το ναό του Απόλλωνα στη Δάφνη της Αντιοχείας.
Παράλληλα κάνει πολέμους με τους Πέρσες και στις 26 Ιουνίου του 363 σε μια μάχη με αυτούς, ευρισκόμενος στην πρώτη γραμμή της μάχης, τραυματίζεται θανάσιμα.
Πολύ περιληπτικά αυτό είναι ένα μικρό χρονολόγιο του Ιουλιανού.

Ας δούμε τώρα τι λέχθηκε γι' αυτόν το Μεγάλο Άνδρα και τι ΑΚΟΜΑ (!!!) υποστηρίζεται γι' αυτόν.

Καταρχάς αποκαλείται "Παραβάτης".
Αλήθεια, τι παρέβηκε για να τον αποκαλούν ακόμα και ΣΗΜΕΡΑ έτσι;;;;
Τον κατηγορούνε ως "Παραβάτη" επειδή είχε ως όνειρό του την αναγέννηση του Ελληνικού Πνεύματος;;;    'Ήταν αντικειμενικός στις θέσεις του και λειτούργησε ως Αυτοκράτωρ, δηλαδή δίκαια.
Αναγνώρισε ότι με το φανατισμό της νέας θρησκευτικής επικράτησης θα ερχόταν γρήγορα κάποια στιγμή το τέλος της εθνικής θρησκείας, όμως δεν την επέβαλε, ούτε δια νόμου, ούτε και δια της βίας.
Ο ίδιος πίστευε ότι η Ελληνική φυλή που είχε δημιουργήσει τον απαράμιλλο Ελληνικό πολιτισμό, ήταν η εκλεκτή φυλή του Θεού.     Ο ίδιος φώναζε με υπερηφάνεια,   " Έλλην ειμί ".

Από την επιστολή προς τον Αρχιερέα Θεόδωρο αντλούμε μπορούμε να αντιληφθούμε τη θέση του και την άποψή του τόσο για την Εθνική Θρησκεία όσο και για την Νέα που ανέτειλε στον ορίζοντα της ιστορίας:    "Όταν λοιπόν αντικρίζουμε τα αγάλματα των θεών, ας μην τα βλέπουμε σαν σκέτες πέτρες ή ξύλα, αλλά ούτε να θεωρούμε πώς είναι οι ίδιοι οι θεοί"
"Όποιος λοιπόν αγαπάει τους θεούς αντικρίζει με ευχαρίστηση τα αγάλματα και τις εικόνες των θεών, νιώθοντας την ίδια στιγμή σεβασμό και ρίγος καθώς το βλέπουν, αόρατοι, οι θεοί"
"Ας μη χάνει λοιπόν κανείς τη πίστη του στους θεούς, επειδή βλέπει και ακούει ότι κάποιοι φέρθηκαν υβριστικά προς τα αγάλματα και τους ναούς"
"Οι Ιουδαίοι προφήτες, τι έχουν να πούνε για τον ναό τους που 3 φορές γκρεμίστηκε και ακόμα δεν έχει ανεγερθεί; Δε το είπα αυτό χλευαστικά, εγώ που πρώτος ύστερα από τόσα χρόνια σκέφτηκα να ανοικοδομήσω προς τιμή του θεού που λατρευόταν σε αυτόν"

Θέλουν λοιπόν, τον Εστεμμένο Φιλόσοφο να προσπαθεί να ΑΝΤΙΣΤΡΕΨΕΙ τα πράγματα.
Αλλά αυτή είναι η άποψη της εκκλησίας την οποία μετά βδελυγμίας απορρίπτω.

Αν ήθελε κάτι τέτοιο θα το είχε ΚΑΝΕΙ, αλλά δεν ήταν "ένας ακόμα ρωμαίος αυτοκράτορας", που σε όποιον δε συμφωνούσε με τις απόψεις του, ΑΠΛΑ το κατέσφαζε, ακόμα και αν ήταν παιδί του ή γυναίκα του όπως ΗΔΗ ΕΙΧΕ ΚΑΝΕΙ ο πρώτος αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Κωνσταντίνος ο Α' (ο αποκληθείς απο την Εκκλησία, "Μέγας" ).
ΗΤΑΝ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ και το έργο που προσπάθησε να φέρει εις πέρας, αλλά δε τον άφησαν, ήταν να ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΕΙ τα συστήματα του Χριστιανισμού και της Εθνικής Πίστης, αλλά αυτό είναι απλά μια υπόθεση, αυθαίρετη και δική μου.  Του καταμαρτυρούνε πράξεις γελοίες και ΑΝΥΠΑΡΚΤΕΣ.     

Να τι λένε ότι έκανε ή ότι έγινε:

1) 'Οτι ξεκοίλιαζε έγκυες γυναίκες, έσφαζε τα μωρά τους και ότι με τα σπλάχνα τους έκανε οιωνοσκοπίες!
2) 'Οτι έθαβε τα κεφάλια των μωρών κάτω από τα είδωλα!
3) 'Οτι έστειλε μαντατοφόρο στους Δελφούς για κάποιο χρησμό.
     Η απάντηση της Πυθίας ήταν το "γνωστό" σε όλους μας (γνωστό ακόμα και μες από τα σχολικά βιβλία!!!) :     "... Πείτε στο βασιλιά ότι κατέρρευσε το περίτεχνο οίκημα. Δεν έχει καλύβα ο Απόλλωνας, ούτε δάφνη μαντική. Ούτε πηγή που μιλάει. Στέρεψε και το νερό που τραγουδούσε..."
4) 'Οτι στο νεκροκρέβατό του εκτυλίχθηκε η εξής σκηνή:
"...Λαβωμένος καθώς ήταν και με το χέρι του γεμάτο αίμα, ράντισε τον αέρα και είπε,
Με νίκησες Χριστέ, με γέμισες Ναζωραίε. 
Και έτσι την άρρωστη ψυχή του απέρριψε με πολλές δυσφημίες προς τους θεούς του,
αποκαλώντας τους απατεώνες, πλάνους και ψεύτες..."

Αλήθεια, ποιός έψαξε να βρει από πού προέρχονται αυτές οι "ιδίοις όμασι" μαρτυρίες;;
Γιατί είναι ΤΟΣΟ λεπτομερώς κατεγραμμένες, που ΜΟΝΟ αν ήταν κάποιος μπροστά θα μπορούσε να τις ξεστομήσει.    Οι μαρτυρίες αυτές εμφανίστηκαν στο βιβλίο του Γεώργιου Κέδρινου με τίτλο:
"Σύνοψις ιστοριών, από Κτίσεως Κόσμου και μέχρι της βασιλείας Ισαακίου του Κομνηνού".
Ο συγγραφέας λοιπόν του έργου που έζησε τον 11ο αιώνα παρακαλώ, κατάφερε πρώτος και μόνο αυτός 700 χρόνια μετά από τον Ιουλιανό, να εξασφαλίσει ΑΓΝΩΣΤΟ ΠΩΣ, την αποκλειστικότητα ΟΛΩΝ των παραπάνω!!!
Ως σκεπτόμενος άνθρωπος, αδυνατώ να πιστέψω κάτι τέτοιο, παρόλα ταύτα, σε όλα μα όλα τα βιβλία, αυτά λέγονται!!! Σύμπτωση;;;; Δεν νομίζω.
Σχετικά με την κατάσταση που επικρατούσε εκείνη την εποχή (πρωτοχριστιανική) υπάρχει η άποψη από πολλούς ότι ο Ιουλιανός απλά προσπάθησε να αναβιώσει κάτι που ήταν ΗΔΗ εκφυλισμένο με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να αντισταθεί στην ορμή της "νέας" θρησκείας που ανέτειλε.

Φυσικά δε μου αρέσει ΚΑΘΟΛΟΥ που το λέω, αλλά ΣΥΝΗΘΩΣ για να έρθει κάτι "νέο" να αντικαταστήσει το παλαιό, θα πει πώς το παλαιό, δεν μπορεί να προσφέρει πλέον!!!
Αλλά δε μπορεί να προσφέρει η ΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ή οι άνθρωποι που το "υπηρετούν" δεν έχουν "βάθος" για να φανερώσουν την "ουσία" του παλαιού στους συνανθρώπους τους;;;
Θα είμαι κατηγορηματικός: ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΗΤΑΝ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΣ... με αποτέλεσμα να μη μπορούν να κάνουν ΣΩΣΤΑ το λειτούργημά τους και να δώσουν την ευκαιρία να έρθει κάτι "νέο" για να πάρει τη θέση του "παλαιού".
Ο Ιουλιανός ήταν ΕΞΑΙΡΕΣΗ και μάλιστα ΦΩΤΕΙΝΗ.
Πάντως αν παρατηρήσουμε καλά τις μέρες μας ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ κατά τη γνώμη μου το ίδιο γίνεται...
Αυτός είναι ένας Παγκόσμιος Φυσικός Νόμος.
Ανέφερα ήδη ότι ο θάνατός του επήλθε στις 26 Ιουνίου του 363

 Από τον Αμμιανό Μαρκελίνο [*] ας παρακολουθήσουμε τη σκηνή του τέλους.

"Αυτήν ακριβώς τη στιγμή, μια λόγχη ιππικού από "άγνωστη κατεύθυνση"[β]  του γδέρνει το μπράτσο, διαπερνά τα πλευρά και χώνεται στον κάτω λοβό του ήπατος.
Με το δεξί χέρι προσπαθεί να τραβήξει και να βγάλει τη λόγχη, μα νιώθει να κόβονται τα δάχτυλά του στη κοφτερή λάμα του μετάλλου.
Πέφτει από το άλογο και όλοι όσοι βρίσκονται εκεί, ορμούν για να τον μεταφέρουν στο στρατόπεδο για να του δώσουν τις πρώτες βοήθειες.  Καθώς ο πόνος δείχνει να μειώνεται προς στιγμή, αρχίζει να ελπίζει.   Απωθώντας τον θάνατο δυναμικά, ζητάει τα όπλα και το άλογό του για να ξαναγυρίσει στη μάχη και να δώσει θάρρος στους στρατιώτες του.
Θέλει να δείξει ότι, ξεχνώντας τον εαυτό του, δε σκέφτεται παρά την ασφάλεια των άλλων"
"Αλλά οι δυνάμεις του Ιουλιανού δεν ανταποκρίνονται στη θέλησή του: εξασθενιμένος από την σοβαρή αιμορραγία, κάθεται ήσυχος και όταν, μετά από ερώτησή του, ακούει ότι ο τόπος όπου χτυπήθηκε ονομάζεται Φρυγία, χάνει κάθε ελπίδα για τη ζωή του, γιατί του είχαν προφητέψει άλλοτε ότι ήταν της μοίρας του γραφτό να πεθάνει εκεί"
"Στο μεταξύ ο Ιουλιανός, ξαπλωμένος στη σκηνή του, απευθυνόταν στους καταβεβλημένους από τη θλίψη συντρόφους του με τα παρακάτω λόγια:
" Ήρθε τελικά για μένα η στιγμή φίλοι μου, να αφήσω αυτή τη ζωή την οποία, με την πρώτη ζήτηση, επιστρέφω χαρούμενος στη Φύση, σαν ένας τίμιος οφειλέτης.
Δε θλίβομαι καθόλου (όπως ίσως θα νόμιζαν μερικοί), γιατί μοιράζομαι με τους Φιλόσοφους τη κοινή δοξασία για το πόσο πιο ευτυχισμένη είναι η Ψυχή και δεν ξεχνώ ότι, όταν μιαν ευτυχισμένη κατάσταση την διαδέχεται μια άσχημη, είναι καλύτερα να χαίρεται κανείς παρά να λυπάται.
Σκέφτομαι επίσης ότι οι ίδιοι οι επουράνιοι θεοί χάρισαν τον Θάνατο σε ανθρώπους πάρα πολύ ενάρετους, σαν να ήταν αυτό μια υπέρτατη αμοιβή.
Εμένα μου δώσανε το χάρισμα να αντιστέκομαι ακόμη και σε μεγάλες δυσκολίες και να μην υποκύπτω ποτέ ούτε να αυτοταπεινώνομαι γιατί η πείρα με έχει διδάξει ότι μόνο οι αδύναμοι καταβάλλονται από τη θλίψη ενώ, αντίθετα, την νικούν όσοι επιμένουν προσπαθώντας.
Δε μετανιώνω για ότι έκανα και δε βασανίζομαι από την ανάμνηση κανενός σοβαρού αμαρτήματος που να έχω διαπράξει, είτε όταν ήμουν εξόριστος και ζούσα στην αφάνεια, είτε μετά την άνοδό μου στην εξουσία. Κράτησα, νομίζω, την Ψυχή μου αμόλυντη, πιστεύοντας ότι η Ψυχή του ανθρώπου συγγενεύει με τους θεούς.   Η πολιτική μου υπήρξε μετριοπαθής και προκάλεσα ή απέφυγα πολέμους πάντα ύστερα από ώριμη και λογική σκέψη.
Όμως η επιτυχία δεν έρχεται πάντα να στέψει τις καλές προσπάθειες, γιατί οι ανώτερες δυνάμεις απαιτούν να έχουν τη τελευταία λέξη σε όλα τα ανθρώπινα εγχειρήματα.
Πίστευα ότι ο σκοπός μιας δίκαιης εξουσίας είναι η ευτυχία και η ασφάλεια των υπηκόων της, γι' αυτό υπήρξα πάντα, όπως ξέρετε, υπέρ των πιο ειρηνικών λύσεων και απέκλεισα από τις πράξεις μου κάθε ελευθερία ικανή να φθείρει τα πράγματα και τα ήθη. 
Χαίρομαι που το κράτος, σαν αυστηρός γονιός, με εξέθεσε αδίστακτα στους κινδύνους και έτσι στάθηκα ικανός να αντισταθώ στις θύελλες του πεπρωμένου, αφού τις είχα συνηθίσει. 
Και δε ντρέπομαι να ομολογήσω ότι χάρη σε μια αξιόπιστη προφητεία, ξέρω από πολύ καιρό ότι είναι της μοίρας μου να πεθάνω από σίδερο.
Ευχαριστώ τους αιώνιους θεούς που μου επέτρεψαν να πεθάνω, όχι σα θύμα σκοτεινών δολοπλοκιών ούτε μέσα στους πόνους μιας πολύχρονης ασθένειας ούτε σαν εγκληματίας, αλλά αφήνοντας τον κόσμο μέσα στο Φως, μέσα στο απόγειο μιας ένδοξης σταδιοδρομίας.
Γιατί αυτός που θέλει να πεθάνει πριν έρθει η ώρα του είναι το ίδιο αδύναμος και δειλός με εκείνον που προσπαθεί να αποφύγει το θάνατο όταν φτάνει η στιγμή. 
Μίλησα αρκετά πια, η ζωή με εγκαταλείπει....

Όσο για την εκλογή ενός αυτοκράτορα, είναι φρονιμώτερο να μην πω τη γνώμη μου, γιατί φοβάμαι μήπως από άγνοια, δεν υποδείξω τον πιο άξιο.  Ακόμα και αν έλεγα το όνομα που θεωρώ σαν τον καταλληλότερο, θα υπήρχε κίνδυνος να του προξενήσω μεγάλο κακό, σε περίπτωση που προτιμηθεί κάποιος άλλος.  Σαν πιστός γιος της πατρίδας μας, εύχομαι μόνο να με διαδεχτεί ένας καλός ηγέτης."
"Αφού πρόφερε τα λόγια αυτά με ήρεμη φωνή, θέλοντας να μοιράσει την προσωπική του περιουσία στους φίλους του, κάλεσε τον Ανατόλιο, τον Μάγιστρο των Οφφίκιων. Και όταν ο ύπαρχος Σαλούτιος του αποκρίθηκε, "είναι Μακάριος", ο Ιουλιανός κατάλαβε ότι ο Ανατόλιος είχε σκοτωθεί. 

Τότε αυτός, που αδιάφορος ως τότε για τη δική του μοίρα είχε δείξει τόσο κουράγιο, άρχισε να στενάζει πικρά για το θάνατο του φίλου του.   Στο μεταξύ όλοι οι παρόντες έκλαιγαν. 
Βλέποντάς τους, ο Ιουλιανός έδειξε τη δύναμη της επιβολής του ακόμη και σε αυτή τη περίσταση και τους μάλωσε λέγοντάς τους ότι ήταν ανάξιο να θρηνούν έναν ηγεμόνα την ώρα που πήγαινε να ενωθεί με τον Ουρανό και τα Αστέρια.
Μ' αυτά τα λόγια τους έκανε όλους να πάψουν, πράγμα που επέτρεψε να αρχίσει με τους φιλόσοφους Μάξιμο και Πρίσκο μια περίπλοκη συζήτηση για την υψηλή φύση της Ψυχής. 

Ξαφνικά, η βαθιά πληγή στο πλευρό του άνοιξε κι άρχισε να του κόβεται η ανάσα. Αφού ζήτησε και ήπιε ένα ποτήρι κρύο νερό, στη μέση αυτής της πένθιμης νύχτας, πέθανε ήρεμα στα 32 του χρόνια"

 Διάδοχος τελικά του Ιουλιανού, του Εστεμμένου Φιλοσόφου υπήρξε ο "Ιοβιανός", ο οποίος έθαψε τον Ιουλιανό στη Ταρσό της Κιλικίας. 
Πάνω στο τάφο του έγραψε:  " ΣΤΑΘΗΚΕ ΚΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΙΚΑΝΟΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΗΣ "
Αργότερα, έγινε η ανακομιδή του στη Κωνσταντινούπολη.
Το πιστεύω του Ιουλιανού ήταν το αυτό, ένα: "Καλύτερα να διδάσκεις τους ΑΝΟΗΤΟΥΣ και όχι να τους τιμωρείς"  και με αυτό λειτούργησε ως αυτοκράτωρ. 
Νομίζω πως αυτό θα πρέπει να το έχουμε καλά μέσα στη σκέψη μας.

Ιοβιανός, από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετά το θάνατο του Ιουλιανού το 363, και ενώ αυτός βρισκόταν σε εκστρατεία, εκλέγεται από το ίδιο το στράτευμα ο Ιοβιανός Φλάβιος Κλαύδιος, ο οποίος διετέλεσε Αυτοκράτορας του Βυζαντίου κατά τα έτη 363 έως 364 [α].
Γεννήθηκε περίπου το 331 στην Άνω Μοισία, στην περιοχή που βρίσκεται το σημερινό Βελιγράδι.
Ο πατέρας του, Βαρρωνιανός, ήταν διοικητής της αυτοκρατορικής φρουράς του Κωνσταντίου Β΄.
Παντρεύτηκε την κόρη του Λουκιλλιανού, αρχηγού του στρατού.
Με την ιδιότητα του διοικητή της αυτοκρατορικής φρουράς ακολούθησε τον Ιουλιανό το 363 στην εκστρατεία του εναντίον του Πέρση Σαπώρ Β' στη Μεσοποταμία. 

Μετά το θάνατο του Ιουλιανού, ο Σαλούστιος αρνήθηκε την πρόταση να τον διαδεχτεί κι έτσι ανέβηκε στο θρόνο ο Ιοβιανός.
Το χαρακτηριστικότερο σημείο της παρουσίας του ως αυτοκράτορας είναι ότι ότι αναίρεσε άμεσα όλα τα αντιχριστιανικά διατάγματα του προκατόχου του και επέτρεψε να επιστρέψουν από την εξορία οι επιφανείς επίσκοποι Ρώμης Λιβέριος, Αλεξανδρείας Αθανάσιος και Αντιοχείας Μελέτιος.
Πέθανε κατά την επιστροφή του από την Συρία προς την Κωνσταντινούπολη στις 17 Φεβρουαρίου 364, στα Δαδάστανα της Βιθυνίας, χωρίς να προλάβει να ασκήσει ουσιαστική διοίκηση. 

Σύμφωνα με τον ιστορικό Αμμιανό Μαρκελλίνο, πιθανότερες αιτίες του θανάτου του ήταν δηλητηρίαση από μανιτάρια, αναθυμιάσεις ξυλάνθρακα ή δηλητηρίαση από εχθρούς του.
  [α]. Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορικά και εθνικά.
  [β] "η άγνωστη κατεύθυνση" τελικά ήταν ο Μερκούριος, μετέπειτα "Άγιος" ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΞΗ ΤΟΥ !!!
  [*] Ammianus Marcellinus, Res gestae, Seyfarth, W. (ed.), Ammiani Marcellini Rerum gestarum libri qui supersunt (Leipzig 1978)